Kazak Güreşi ve Özbek Pilavı UNESCO listesinde
Benzer Konular
UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü) Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi’ne, Kazak Güreşi ile Özbek Pilavı dahil edildi.
Liste UNESCO tarafından somut olmayan kültürel mirasların daha iyi korunmasını sağlayabilme ve dünya çapında farkındalık yaratma amacıyla her sene oluşturuluyor. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Hükümetlerarası 11. Komite Toplantısı Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da düzenlendi. Toplantı sonrası kültürel miras sayısının 28’e artarak 366’ya ulaştığı açıklandı.
2016 UNESCO Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi’ne bulunduğumuz coğrafyadan Kazak güreşi, Özbek ve Tacik pilavı dahil edildi.
-Kazak güreşi
Kazak güreşi (Kazak küresi, ya da Kazakşa küres), Türk kökenli güreşin şimdiki Kazakistan topraklarında uygulanan geleneksel türünden biri. Kendine has kiyafeti ve kuralları olan Kazak güreşi kuşak tutma şekliyle diğer güreşlerden ayrılıyor. Kazak güreşi kurallarına göre diz üstünden hareket yapmak ve ayaktan tutmak yasaklanmştır. Kazanmak için yıkılan güreşçinin iki omzunun yere değmesi gerekiyor. Veya güreşçilerin usul ve kaidelere göre daha çok riayet edeni sayı ile de yenebiliyor.
Eğitmenler önceden yerel yarışmalara katılması için sadece erkek çocukları hazırlardı. Bugünlerde ise erkeklerin yanısıra kadınlar arasında da birden fazla ülkede uluslararası yarışmalar düzenlendi, Kazak küresi ulusal bir spor haline gelmiş durumda. UNESCO ayrıca, ana sınıfları ve spor kulüplerinde gelenek haline gelen Kazak güreşinin, topluluklar arasında hoşgörü, iyi niyet ve dayanışma oluşturmakta olduğunu kaydetti.
-Özbek pilavı
Özbek atasözüne göre, ev sahibinin sunduğu pilavın tadına bakmadan misafirlerin evden çıkmasına müsaade edilmez. Sözde pirinç, et, baharat ve sebzeden yapılan bu pilav türü, Özbeklerin davet sofrasında olmazsa olmazlardan sayılır. Diğer bir adı aş’tır. En önemli günlerde, özel konuklara muhakkak yapılan geleneksel bir lezzet olarark sayılır.
Yapılışını her aile sır gibi saklar ve ustadan öğrencisine aktarılarak geldiğine inanılır. Özbek halkının kültürel kimliğinin bir parçası olan pilavın, sosyal bağlar ve dayanışmanın güçlendirilmesinde katkısı büyük bir gelenek olduğu kabul edilir.
Bununla beraber, Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye tarafından sunulan ‘İnce Ekmek Yapma ve Paylaşma Kültürü: Lavaş, Jupka, Katırma, Yufka’ dosyası da kabul edilerek, ‘Katırma nan’ (lavaş) Kazakistan adına Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi’ne kaydedildi.
Ayrıca, insanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi’ne 2009 yılında kaydettirilen ‘Nevruz’ kültürünün UNESCO’da kayıtlı olduğu coğrafya genişledi. Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Özbekistan, Pakistan ve Türkiye’nin daha evvel yer aldığı Nevruz dosyasına Kazakistan, Afganistan, Tacikistan, Irak ve Türkmenistan ilave edildi.
Bu Kategorinin Diğer içerikleri
