2011’den Astana’ya: Rusya’nın Suriye muhasebesi
Benzer Konular
Moskova Suriye müdahalesi sayesinde bölgedeki en önemli ortaklarından birisi olan Esad rejimini ayakta tutmayı başardı. Bugün de diplomatik çözüm için masadalar… Rusya’nın Suriye muhasebesinde artılar, eksiler neler?
Bu sorunun cevabını Marmara Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Emre Erşen Al-Jazeera’de yayınlanan yazısında cevapladı.
Emre Erşen’in yazısı şu şekilde:
Suriye iç savaşı sürecinde İran’la birlikte Esad rejimine en büyük desteği sağlayan iki ülkeden birisi olan Rusya, 30 Eylül 2015’te başlattığı hava harekatlarıyla birlikte Suriye meselesine askeri olarak da doğrudan müdahil oldu. Aradan geçen yaklaşık bir buçuk yıllık süre içinde ise Rusya’nın Suriye konusundaki hedeflerinin önemli bir bölümüne ulaştığını söylemek mümkün.
Moskova öncelikle Suriye müdahalesi sayesinde bölgedeki en önemli ortaklarından birisi olan Esad rejimini ayakta tutmayı başardı ve Tartus’taki deniz üssüne ilave olarak Lazkiye’de yeni bir hava üssü elde etti. Putin yönetimi ayrıca Suriye meselesi üzerinden Rusya’nın dünya siyasetinde bir büyük güç olduğu iddiasının da kabul görmesini sağlayarak Ukrayna ve Kırım krizleri sonrasında uluslararası alanda karşı karşıya kaldığı diplomatik tecrit durumunu sona erdirdi.
Bölgesel olarak ise ABD’nin Obama döneminde Ortadoğu meselelerine dahil olma konusundaki çekimser tavrı karşısında İran’dan İsrail’e, Mısır’dan Türkiye’ye kadar pek çok bölge ülkesi Rusya’yla siyasi, ekonomik ve askeri ilişkilerini geliştirmek için sıraya girmiş durumdalar.
İç politik dengeler
Suriye müdahalesi Rusya’daki iç politik dengeler açısından da Putin yönetimine önemli fırsatlar verdi. Batı ülkelerinin yaptırımları ve düşen petrol fiyatları nedeniyle Rusya ekonomisinin 2015’te yüzde 3,7 ve 2016’da yüzde 0,5 oranında küçülmesine rağmen halkın önemli bir bölümünün hala Putin’in dış politika hamlelerini desteklemeye devam etmesi oldukça dikkat çekici.
Nitekim kamuoyu araştırmalarında da Kırım’ın Rusya’ya bağlandığı Mart 2014’ten bu yana Putin’in arkasındaki halk desteğinin yüzde 80’in altına neredeyse hiç düşmediği görülüyor. Bağımsız kamuoyu araştırma kuruluşu Levada Center tarafından birkaç ay önce yapılan ankete katılanların yüzde 52’si ise Rusya’nın Suriye’ye askeri müdahalesine destek verdiğini belirtiyor.
Ülkede yaşanan ekonomik krize rağmen Rus kamuoyunda ortaya çıkan bu ilginç durumu birkaç faktöre bağlamak mümkün. Öncelikle Rusya’da siyasi aktörlerin önemli bir bölümünün Putin yönetimi tarafından kontrol edildiğine dikkat çekmek gerek. Örneğin Rus parlamentosunun alt kanadı olan Duma’da dış politika konuları sıklıkla gündeme gelmesine rağmen bu tartışmalarda hükümetin pozisyonunun desteklendiği görülüyor. Geçtiğimiz yıl yapılan seçimlerle yenilenen Duma’daki sandalyelerin çoğunun Putin’i destekleyen Birleşik Rusya Partisi’ne ait olduğu düşünüldüğünde bu durum aslında pek şaşırtıcı değil. Ancak Duma’daki diğer üç büyük partinin de dış politika konularında en az Putin kadar milliyetçi bir söyleme sahip olduklarını özellikle belirtmek gerek.
Ulusal ve yerel düzeyde en çok takip edilen yazılı ve görsel basın kuruluşlarının doğrudan veya dolaylı olarak devlet tarafından kontrol edildiği Rusya’da medya da Putin’in Suriye politikasını kamuoyu nezdinde meşrulaştırmak için önemli bir araç vazifesi görüyor. İç ve dış sorunlarla mücadeleyi “vatanseverlik” adını verdiği bir ideolojik yaklaşım dahilinde adeta ilahi bir misyon gibi sunmakta oldukça başarılı olan Putin yönetimi, kontrolündeki geniş medya ağı aracılığıyla Suriye müdahalesini Batı’nın Rusya’yı çevrelemesine karşı kazanılmış bir zafer olarak göstermeye çalışıyor.
Askeri ve ekonomik maliyetler
Rus kamuoyunun Putin’in Suriye politikasını desteklemeye devam etmesinin bir başka önemli nedeni de Suriye müdahalesinin bugüne kadar askeri veya ekonomik olarak Moskova için çok ciddi bir maliyet yaratmamış olması. Halihazırda Suriye’de görevli olan Rus askeri personelinin sayısının 4.000 civarında olduğu tahmin ediliyor. Suriye’deki savaşa ağırlıklı olarak hava kuvvetleri ile katılan Moskova, kara muharebelerinde ise Esad’ın ordusuna ilave olarak İran tarafından desteklenen Şii milisler ve Hizbullah güçlerine lojistik destek sağlıyor.
Yazının tamamını okumak için buraya tıklayınız.
Bu Kategorinin Diğer içerikleri
