45 gün başbakanlık yapan Truss istifa etti

İngiltere Başbakanı Liz Truss istifa ettiğini açıkladı. Truss istifa kararını Başbakanlık Konutu önünde yaptığı açıklamayla kamuoyuna duyurdu. 

Liz Truss 5 Eylül’de iktidardaki Muhafazakar Parti’nin lideri seçilmiş, 6 Eylül’de de başbakan olarak atanmıştı. Sadece 45 gün görev yapan Truss böylece İngiltere’nin tarihinde en kısa süre görevde kalan başbakan oldu. 

Truss istifa açıklamasında parti liderliğini belirleme konusundaki yetkili kurul olan 1922 Komisyonu’nun yeni liderin 28 Ekim’e kadar belirlenmesine karar verdiğini, o zamana dek görevi sürdüreceğini söyledi. 

Truss dün Parlamento’da kendisine yönelik eleştirileri yanıtlarken, “mücadeleden kaçan biri olmadığını, savaşacağını” vurgulamıştı. 

BBC Politika Muhabiri Nick Eardley, son gelişmeleri, “Bu, benzeri görülmemiş bir durum. İlk kez bir başbakan bu kadar kısa süre görevde kaldı ve İngiltere siyasetinde böyle bir kriz daha önce hiç yaşanmadı” diyerek yorumladı. 

Muhalefet erken seçim istiyor

Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer, Liz Truss’ın istifasını açıklaması ardından, hızla erken genel seçime gidilmesi çağrısında bulundu. 

Starmer, iktidardaki Muhafazakar Parti’nin artık seçmen desteğine sahip olmadığını belirterek, “İngiltere, Muhafazakarların canlarının istediği gibi yönetebilecekleri şahsi toprakları değildir” dedi.

Liberal Demokrat Parti ve İskoç Ulusal Partisi de erken seçim çağrısı yaptı. 

İngiltere’de son 45 günde neler yaşandı?

5 Eylül: Dışişleri Bakanı Liz Truss, Muhafazakar Parti üyelerinin oylarıyla en yakın rakibi eski Maliye Bakanı Rishi Sunak’ı geride bırakarak parti lideri seçildi. Ertesi gün de Kraliçe 2. Elizabeth tarafından hükümeti kurmakla görevlendirildi.

8 Eylül: Kraliçe 2. Elizabeth hayatını kaybetti.

23 Eylül: Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, Truss’ın liderlik yarışı vaadleri doğrultusunda 45 milyar sterlinlik vergi kesintilerini detaylandırdığı mini bütçesini açıkladı. Piyasalar sarsıldı.

26 Eylül: İngiliz Sterlini, Amerikan doları karşısında 1,03’le tüm zamanların en düşük seviyesine geriledi. 

3 Ekim: Truss ve Maliye Bakanı Kwarteng en yüksek gelir grubuna, çok tepki çeken yüzde 5’lik gelir vergisi indirimi kararından geri adım atmak zorunda kaldı. 

14 Ekim: Truss, Maliye Bakanı Kwarteng’i görevden aldı ve onun yerine vergi kesintilerinin hemen tamamını geri alan Jeremy Hunt’ı getirdi. 

19 Ekim: İçişleri Bakanı Suella Braverman, hassas bir elektronik postayı özel hesabından paylaşarak kuralları çiğnediğini kabul ederek istifa etti. Ancak Braverman istifa mektubunda hata yapanın istifa etmesi gerektiğini söyleyerek doğrudan Truss’ı hedef aldı. 

Parlamento’da yapılan bir oylama sırasında Muhafazakar Parti milletvekillerinin grup başkanvekilleri tarafından itilip kakıldığı bildirildi. Grup başkan ve başkanvekillerinin istifa ettiği haberleri daha sonra Başbakanlık tarafından yalanlandı. 

20 Ekim: Liz Truss’ın istifasını açıklamasıyla İngiltere’de iktidardaki Muhafazakar Parti içinde dört yıl içinde dördüncü kez liderlik seçimi süreci başlamış oldu. 

Truss’ın istifasını açıklaması sonrası sterlin dolar karşısında az da olsa değer kazandı, kur 1,13’e çıktı.