Kazak gençlerinden kökpar şovu

Kazakistan’ın gençleri güç ve hünerlerini sergilemek üzere Kökpar oyununda biraraya geldi.
Kazakistan’ın Çimkent şehrinde bine yakın Kazak gencinin at üstünde oynaması renkli görüntülere sahne oldu. Sezonun açılışının yapıldığı Çimkent şehrinde havanın soğuk olmasına rağmen katılım oldukça yüksekti. Bazıları için hobi, bazıları için ise para kazanmak için bir ümit kapısı olan Kökpar oyunu güney Kazakistan bölgesinde oldukça yaygın. Yaz aylarında yapılan yarışmalara iki-üç bin atlı yarışmacı katılıyor. Yarışmada ödül olarak para yada otomobil veriliyor. Yarışmalara 18. kez katılan ‘Koç’ lakaplı Temirhan Aytpayev yarışmalarda daha önce Mercedes ve Toyota cip kazandığını ancak şimdilerde ödül için değil, bu sporun devamına katkıda bulunmak için katıldığını dile getirdi.

Oyun yarışmacıların güç, dayanıklılık ve atların da oyuncunun manevralarına destek vermesiyle oynanıyor. Erkeklerin gücünü, sabrını, çevikliğini ölçen bu oyun aynı zamanda atların binicileriyle olan işbirliğininin de en iyi bir örneğidir.

Orta Asya halkları arasında meşhur olan Kökpar göçebe oyunu, asırlardır ilgi çekmeye devam ediyor. Göçebe yaşayan ve hayvancılıkla geçinen halkların en büyük korkusu, Kök Böri’nin (Bozkurt) sürülere saldırıp hayvanları kırmasıydı. Bozkurtun yakalanıp öldürüldükten sonra kafasının koparılıp at üstünde birinden kaçırılarak gezdirilmesinin uğur getirdiğine inanılırdı. Zamanla oyun haline gelmesiyle kurdun yerini keçi veya koyun aldı. Başı kesilen 30 kilo ağırlığındaki oğlağın oyun alanının ortasından alınarak yaklaşık beşyüz metre uzaklıkta bulunan kazanın içine atan yarışmacı oyunu kazanır. Bu oyun 5-10-15-20 kişiden oluşan iki takım arasında oynanır.

1949 yılında oyunun kuralları resmi olarak kayıt altına alındı ve 1958’den itibarende hipodromlarda oynanıyor. Oyun alanı yarışmaya katılan oyuncu sayısına göre değişiyor. Eğer 5 kişilik takımlar yarışıyorsa oyun alanı uzunluğu 3 yüz, eni yüz metre olan alanda oynatılıyor.

Kokpar oyunu, adını Kazakça oğlak anlamına gelen “kok borte” ‘den almıştır. Oyunun adı Kırgızca ve Özbekçe’de ‘’ulak’’ ‘’tartış” isimleriyle de bilinir. Tacikçesi ‘’buzakaşi’’ olan bu oyunun benzeri Afganistan’da da oynanır.

DOĞAN YILDIZ  | ASTANA