Türk Konseyi Devlet Başkanları 6. Zirvesi sona erdi
Kırgızistan’nın Issık Göl tatil beldesine bağlı Çolpan Ata beldesinde Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi’nin(Türk Konseyi) 6. Devlet Başkanları Zirvesi sona erdi.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov’un ev sahipliğinde ‘Gençlik İşbirliği ve Ulusal Spor’ temalı düzenlenen zirveye Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’nın yanında Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev onur konuğu ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise gözlemci ülke sıfatıyla katıldı.
–Dönem başkanlığı Kırgızistan’a geçti
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’den dönem başkanlığını devralan Kırgızistan Cumhurbaşkanı Ceenbekov, Nazarbayev’e Kazakistan’ın başarılı dönem başkanlığından dolayı teşekkür etti. Türk dünyasının ortak tarih,kültürel zenginlikleri ve dil birliği temelinde kurulan Türk Konseyi’nin 6.zirvesinin Türk dünyasında sure gelen dostluğun daha da güçlenerek yeni bir sayfa açacağına olan inancını bildirdi.
-Nazarbayev’den önemli teklifler
Kazakistan’ın konsey dönem başkanlığındaki faaliyetleri hakkında bilgi veren Nazarbayev, Astana’da faaliyet gösteren Türk Akademisi’nin Ortak Tarih Ders Kitabı’nı hazırladığını ve bu kitabın Kazakistan, Azerbaycan, Kırgızistan ve Türkiye’de okul ders programına girdirildiğini kaydetti. Tarihi canlandırmak ve tazelemek adına akademinin 90’dan fazla kitap yayınladığına dikkat çeken Nazarbayev, 4 bin yıllık kültürel mirasın toplanması ve yayınlanması için ‘DedelerMirası’ internet portalının hayata geçirildiğini ve köklerin araştırılmasını kolaylaştıracak Türkbarometer’ sosyal projesinin başlatıldığını duyurdu.
-Uluslararası güvenlik endişesi giderek artıyor
Dünyadaki jeopolitik ve jeoekonomik durumun değişmesiyle uluslararası güvenlik sorunlarının giderek ağırlaştığına dikkat çeken Nazarbayev, terörizm, dini aşırılık, organize suçlar,yasadışı göç,uyuşturucu ve insan kaçakçılığı gibi suçların Türk dünyası üzerinde de olumsuz etkiler bıraktığına vurgu yapan Nazarbayev, bu suçlarla mücadele adına kapsamlı bir yaklaşımla mücadele planının hazırlanmasının elzem olduğunu kaydetti.
-Ticaret hacmimiz yetersiz
Üye ülkeler arasında politik ve siyasi anlamda ilişkilerin iyi bir seviyede olduğunu ifade eden Nazarbayev, bu ilişkilerin ikili ticarete de yansıtılması gerektiğine dikkat çekti. Son iki yılda üye devletler arasında ticaret hacminin yüzde 22 arttığını ve bunun potansiyelin çok altında olduğunu ifade etti.
Nazarbayev üye ülkeleri Astana’da kurulan Uluslararası Astana Finans Merkezi’nde aktif rol almaya davet etti.
-Transit potansiyeli verimli kullanalım
Potansiyeline dikkat çeken Nazarbayev,Nursultan Nazarbayev, Batı ile Doğu’yu Kuzey ile Güney’I birleştiren konseyin Aktau’da Kabul edilen Hazar Denizi’nin hukuki statüsüyle bölgenin transit potansiyelinin daha da gelişeceğini ifade etti ve üye ülkeler ulaştırma ve denizcilik bakanlıklarının bu konuda ortak bir çalışma yapmasını önerdi.
–Türkistan Türk halkları arasındaki bağları pekiştirecek
Türkistan’ın eyelet olmasının sadece bölgeye ekonomik bir katkı sağlamayacağını aynı zamanda Türk halkları arasındaki bağlarıda güçlendireceğini belirten Nazarbayev, bölge turizmini geliştirmek adına Türk Dünyası Tarhi Yerleri haritasının çıkarılarak tarihin ve kültürün tanıtımına katkıda bulunmak gerektiğini vurguladı.
-Bağdat Amreyev konseyin genel sekreterliğine seçildi
Türkiye ve İran’da büyük elçilik görevlerinde bulunan Kazakistan’ın tecrübeli diplomatı Bağdat Amreyev, zirvede alınan ortak karar ile Türk Konseyi Genel Sekreteri olarak atandı. Bu görevi daha önce Azerbaycan’dan Ramil Hasanov yürütmekteydi.
Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi – TDİK), Türk dili konuşan ülkeler arasında kapsamlı işbirliğini teşvik etmek amacı ile uluslararası bir örgüt olarak 2009 yılında kurulmuştur. Türk Konseyi`nin kurucu üyeleri Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye`dir.
Türk Konseyi’nin temel belgeleri olan 3 Ekim 2009 tarihli Nahçıvan Anlaşması ve 16 Eylül 2010 tarihli İstanbul Bildirisi’ne göre, TDİK üyesi ülkeler, Birleşmiş Milletler Anlaşması’nın amaçları ve ilkelerinin yanı sıra uluslararası hukukun diğer evrensel olarak tanınan ilkelerini benimsemiştir. Barış ve güvenliğin korunması ile iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesine ilişkin uluslararası normlar, Türk Konseyi çatısı altında yürütülecek işbirliğinin zeminini oluşturmaktadır.