Putin ve Erdoğan’dan Suriye’de “kalıcı çözüm” mesajı

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Moskova’daki görüşmesi sonlandı. Toplantı sonrası bir basın toplantısı düzenleyen ikili, Suriye’de yaklaşık sekiz yıldır devam eden iç savaş ve ikili ilişkilerle ilgili mesajlar verdi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ülkesinin askerlerinin Suriye’den çekileceğini açıklaması sonrası ülkede güvenlik önlemlerinin alınması gerektiğinin altını çizen Erdoğan, “Terör örgütlerinin istismar edebileceği bir boşluğun doğmaması kritik önemdedir” ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanı, Türkiye-Suriye sınırından yaklaşık 32 kilometre güneye inmesi öngörülen “güvenli bölge” konusunda Ankara ile Moskova’nın aynı görüşte olduğunu ve Suriyeli sığınmacıların ülkelerine güven içinde dönebilmek için bu alanların oluşturulmasının gerekliliğini vurguladı.

Erdoğan, Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekâtlarının düzenlendiği alanlara daha sonra yaklaşık 300 bin Suriyelinin geri döndüğünü ve güven içinde yaşadıklarını kaydetti ve Fırat Nehri’nin doğusunda oluşturulması planlanan güvenli bölgenin de aynı amaca hizmet edeceğini belirtti.

Güvenli bölge konusunda Putin de Türkiye’ye destek verdiklerini vurguladı. Rusya Devlet Başkanı, “Türk dostlarımızın menfaatlerine saygı duyuyoruz. Özellikle güvenliğin sağlanması noktasında” yorumunda bulundu.

Fırat Nehri’nin doğusunda oluşturulması planlanan güvenli bölgenin olası sınırları

Putin: İdlib’de terörle mücadele devam etmeli

İki liderin basın toplantısında Suriye hakkında öne çıkan bir diğer konu da İdlib vilayetinde oluşturulan “çatışmasızlık bölgeleri” oldu.

Son haftalarda El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) örgütünün, aralarında Türkiye’nin de desteklediği ılımlı silahlı muhaliflerin bulunduğu gruplara karşı İdlib’de üstünlük kazanmasına değinen liderler “terörle mücadele” vurgusu yaptı.

Rusya lideri Putin bölgede oluşturulan çatışmasızlık bölgelerinin denetlenmesini içeren İdlib mutabakatına atıfla “Türk meslektaşlarımızın mutabakatın şartlarını yerine getirmek için çabalarını görüyoruz” ifadesini kullandı.

Putin, ancak önemli olanın çatışmasızlık bölgelerinin terörle mücadelenin gevşek tutulmasına yol açmaması gerektiğine dikkat çekti. Rusya lideri bu nedenle söz konusu tehdidi bertaraf etmek için ortak çaba gösterilmesi gerektiğini vurguladı. Erdoğan da benzer bir şekilde “İdlib’te terör örgütlerine karşı mücadelemiz aynı şekilde ortak devam edecektir” dedi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, ikilinin görüşmesi öncesi bir açıklama yapmış ve İdlib vilayetindeki duruma değinerek, “İdlib’de durum hızla kötüleşiyor. Bölge şu an neredeyse tamamen Nusra militanlarının kontrolünde” demişti. Zakharova, “süregelen provokasyonların sivillere, Suriye askeri personeline ve Rusya’ya ait Hmeymim üssüne tehdit oluşturduğunu” ifade etmişti.

Anayasa Komitesi

Ankara-Moskova hattında öne çıkan bir diğer gündem maddesi de Suriye’de oluşturulması planlanan Anayasa Komitesi oldu.

Rusya Devlet Başkanı, Suriye’de savaş sonrası düzenin tesisi ve geçiş dönemine ilişkin oluşturulması yönünde mutabakata varılan Anayasa Komitesi’nin önemine dikkat çekti ve tüm taraflar arasında diyalog kurulmasının gerektiğini vurguladı. Putin, “Sahadaki başarımızı pekiştirecek olan bir çalışmadır” dedi.

Bu yıl ilk kez bir araya gelen liderlerin toplantısı öncesinde Erdoğan Putin’e “sevgili dostum” diye hitap etti. Erdoğan ve Putin 2018 yılında yüz yüze yedi görüşme gerçekleştirirken, aynı yıl 18 kere de telefonda görüştü.(DW)