Almanya Merkel’in halefini belirlemek için sandık başında
Genel seçimler için sandık başına 60 milyondan fazla Alman seçmen Angela Merkel’in 16 yıllık iktidarının ardından ülkeyi yönetecek yeni başbakan belirleyecek.
Almanya’da halk, genel seçimlerde oy kullanmak için sandık başına gitti. Yerel saatle 08.00’de başlayan ve 18.00’de sona erecek olan oy verme işlemi sonucunda 20. Dönem Federal Meclisi ve dolayısıyla yeni hükümet belirlenecek.
İşte sorularla Almanya’daki seçimler:
Sonuçlar ne zaman açıklanacak?
Sandık çıkış sonuçlarının yerel saatle 18,00’da duyurulması bekleniyor. Bu ilk tahminin ardından oyların tamamının sayılmasından sonra geçici sonuçlar açıklanacak. Resmi sonuçların açıklanmasının haftalar alabileceği belirtiliyor.
Oylamaya kaç seçmen katılıyor?
Federal İstatistik Bürosu’nun verilerine göre 60,4 milyon seçmenin oy kullanacağı seçimlerde halk 16 eyalette kurulan 85 bin sandıkta oy kullanacak.
Almanya genelinde 299 seçim bölgesinde kurulan 88 bin oy kullanma yerinde 650 bin seçim görevlisi çalışacak.
Seçim nasıl işliyor?
Meclisin 598 milletvekili nisbi temsil sistemi ile belirleniyor. Bu sistemde iki oy kullanacak olan seçmenler ilk oylarını kendi bölgelerindeki milletvekili adayına, ikinci oylarını ise seçtikleri partiye veriyor. Alman seçim sisteminde partinin aldığı oylara göre fazladan milletvekili çıkarmak mümkün olacak.
Kimler oy kullanabiliyor?
18 yaşından büyük her Alman vatandaşı oy kullanma hakkına sahip.
Covid-19 salgını nedeniyle sandık başına giden seçmenlerden maske takmaları ve kendi kalemlerini yanlarında getirmeleri isteniyor.
Ülkede oy kullanmak için yasal bir zorunluluk bulunmuyor. Ancak seçime katılım oranı genellikle yüksek. Bugüne kadarki en yüksek katılım SPD’nin adayı Willy Brandt’ın başbakan seçildiği 1972 yılında yüzde 91.1, en düşük katılım ise Angela Merkel’in ikinci kez göreve geldiği 2009 seçiminde yüzde 70.8% olarak gerçekleşmişti.
Kaç parti ve kaç aday yarışıyor?
47 partinin yarıştığı seçime 6 bin 211 aday katılıyor.
Başbakan adayları kimler?
Ülkeyi 16 yıldır yöneten Başbakan Angela Merkel’in yeniden aday olmadığı seçimlerde başbakanlık için, Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin adayı 60 yaşındaki Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Başkanı Armin Laschet, Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) 63 yaşındaki Maliye Bakanı Olaf Scholz ve Yeşillerden partinin eş başkanı ve ülkenin en genç babakan adayı 40 yaşındaki Annalena Baerbock yarışıyor.
Laschet oyunu seçim bölgesi Kuzey Ren Vestfalya eyaletinin Aachen kentinde, Scholz ve Baerbock ise Brandenburg eyaletinin Potsdam kentinde kullanacak.
Başbakan Angela Merkel’in ise oyunu daha önce mektupla kullandığı açıklanmıştı.
Hangi adaylar başbakanlık koltuğuna daha yakın?
Bugüne kadar kamuoyu yoklamalarında SPD’nin adayı Olaf Scholz’un rakiplerini geride bırakarak seçimi kazanacağı tahmini yapılıyordu. Ancak seçim kampanyası süresince tarafsız kalmaya gayret eden Merkel’in CDU’nun son mitingine katılarak Armin Laschet’i desteklemesi üzerine dengelerin değişebileceği yorumları yapılıyor. Son yapılan bazı kamuoyu yoklamalarında ise Lachet’in arayı kapattığı hatta yüzde farkıyla öne geçtiği görülüyor.
Alman seçim sisteminin düzenleniş şekli dolayısıyla en az üç partili bir koalisyon hükümetinin kurulması bekleniyor.
Seçime Türkiye kökenlilerin katılımı nasıl?
Seçimde çeşitli partilerden 100’den fazla Türk kökenli aday bulunuyor.
Yaklaşık 900 bini Türk olmak üzere 7,5 milyon göçmen kökenli seçmen siyasi tercihlerini sandığa yansıtacak.
Bugüne kadar yapılan seçimlerde yüzde 60 oranında sol partileri tercih eden Türkiye kökenli seçmenler Başbakan Angela Mekel’in siyaset sahnesinden çekilme kararının ardından farklı görüşler dile getiriyor.
Ülkedeki genel seçimlerin yanı sıra Berlin’de eyalet seçimleri ve ayrıca kentte yaşanan konut krizine çözüm sunmak amacıyla “konut kamulaştırma referandumu” da yapılıyor.
SPD farkı açıyor
Almanya federal meclis seçimlerinin resmi olmayan ilk sonuçlarına göre, Sosyal Demokrat Parti (SPD) en güçlü rakibi Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ile arasındaki farkı artırdı. Son verilere göre, Olaf Scholz’un başbakan adaylığını yürüttüğü SPD’nin oy oranı yüzde 25,7’ye yükseldi. Armin Laschet genel başkanlığındaki Birlik partilerinin oy oranı ise yüzde 24,5. Üçüncü sırada yüzde 14,3 oy oranı ile Yeşiller yer alıyor. Yeşiller’i yüzde 11,5 oy oranı ile Hür Demokrat Parti (FDP), yüzde 10,5 oy oranı ile sağ popülist Almanya İçin Alternatif (AfD) ve yüzde 5 ile Sol Parti izliyor.
TSİ 22.00 Scholz Noel’e kadar hükümeti kurmayı planlıyor
Almanya’da bugün yapılan federal seçimlerin ilk sonuçları netleşmeye başlarken ilk iki sırada yer alan partinin başbakan adaylarının her ikisi de hükümet kurmak istediklerini açıkladı. Resmi olmayan ilk sonuçlara göre, seçimi galibiyetle tamamlayan Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) başbakan adayı Olaf Scholz, ZDF kanalında yaptığı açıklamada “Almanya’da iyi bir pragmatik hükümetin kurulması için görevin kendisine verildiğini” söyledi. Koalisyon görüşmelerini Noel’e kadar tamamlamak istediklerini belirten Scholz, “Bu ancak birbirimizle yapıcı şekilde konuşmakla olur” dedi. SPD’nin ardından yüzde birlik oy farkı ile ikinci sırada yer alan Hristiyan Birlik partilerinin (CDU/CSU) genel başkanı ve başbakan adayı Armin Laschet ise “Almanya’yı ileri götürecek bir koalisyon” kurmak istediğini ifade etti. Sonuçların netleşmesinin ardından en çok oy alan partinin adayı hükümet kurmak için görevlendirilecek.
TSİ 21.30 Sol Parti: “Felaket bir sonuç”
Sol Parti’nin Meclis Grup Başkanı Jan Korte partisinin federal meclis seçimlerinde elde ettiği sonuçlarla ilgili yaptığı açıklamada sonuçları “felaket” olarak nitelendirdi. “Her açıdan berbat, felaket sonuçlar” diye konuşan Korte, şimdi son yıllarda nerede yanlış yapıldığını sormanın zamanı olduğunu ifade etti. Partinin başbakan adayı Dietmar-Bartsch da son yıllarda hatalar yapıldığını ifade ederek, “Böyle devam edemez” şeklinde konuştu. İlk sonuçlara göre, Sol Parti’nin oy oranı yüzde 5.
TSİ 21.15 Baerbock: “Kendi hatalarım yüzünden…”
Yeşiller’in başbakan adayı Annalena Baerbock, hayal kırıklığı yaratan seçim sonucunun büyük oranda “kendi hataları” ile ilişkili olduğunu söyledi. Baerbock, “Bu akşam kutlama yapamıyoruz. Birinci parti olmak ve ülkeyi şekillendirmek istedik. Daha fazlasını istedik. Kısmen seçim kampanyasının başında bizzat yaptığımız hatalar, özellikle de kendi hatalarım nedeniyle bunu başaramadık. Bu sefer yetmedi ama partimizin bir gelecek misyonu var… Şimdi bu misyona odaklanacağız. Gece devam ediyor… Bu ülkenin bir iklim hükümetine ihtiyacı var, seçimin sonucu bu” diye konuştu.(Ajanslar)