Çin’in Paris Büyükelçisi’nin eski SSCB ülkelerine dair sözlerine tepki

Çin’in Paris Büyükelçisi Lu Shaye’nin eski Sovyetler Birliği ülkelerinin egemenliğini sorgulaması Ukrayna ve Baltık ülkelerinde tepkilere yol açtı.

Büyükelçi Shaye, katıldığı televizyon programında Kırım’ın Ukrayna’nın toprağı olup olmadığına dair bir soruya verdiği yanıtta Kırım’ın tarihte Rusya’nın bir parçası olduğunu ve eski Sovyet lideri Nikita Kruşöev tarafından Ukrayna’ya sunulduğunu belirtti.

Shaye “Bu eski Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ülkeleri uluslararası hukukta gerçek bir statüye sahip değiller çünkü egemen statülerini hayata geçirecek uluslararası bir anlaşma yok.” ifadelerini kullandı.

Çinli büyükelçinin sözleri görevini sürdürdüğü Fransa’nın yanı sıra eski SSCB üyesi üç Baltık ülkesi ve Ukrayna tarafından tepkiyle karşılandı.

Fransa’dan tepki

Fransa Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada “onlarca yıllık baskıdan sonra” bağımsızlıklarını kazandıklarını söyleyen tüm müttefik ülkelerle “tam dayanışma” içinde olduğunu belirtti.

Kırım’ın 2014 yılında Rusya’ya ilhakının uluslararası hukuka göre yasa dışı olduğunu vurgulayan bakanlık sözcüsü “Ukrayna özelinde, 1991 yılında Kırım’ı da içeren sınırlar dahilinde, Çin de dahil olmak üzere tüm uluslararası toplum tarafından uluslararası olarak tanınmıştır.” dedi.

Sözcü ayrıca büyükelçinin bu sözleriyle Çin’in pozisyonunu yansıtıp yansıtmadığını da netleştirmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

Ukrayna: Rusların propagandasını papağan gibi tekrarlamayın

Ukrayna’nın tepkisi de Fransa’yla aynı çizgide geldi.

Ukrayna Cumhurbaşkanlığı üst düzey yardımcılarından Mykhailo Podolyak sosyal medya hesabından verdiği yanıtta “Bin yıllık tarihi konusunda titiz bir ülkenin temsilcisinden ‘Kırım tarihinin’ saçma bir versiyonunu duymak garip.” diye yazdı ve “Eğer önemli bir siyasi oyuncu olmak istiyorsanız, dışarıdan gelen Rusların propagandasını papağan gibi tekrarlamayın.” ifadelerini kullandı.

Baltık ülkelerinden kınama

Eski SSCB üyesi olan üç Baltık ülkesi Letonya, Estonya ve Litvanya da büyükelçinin sözlerini kınadı.

Letonya: Dışişleri Bakanı Edgars Rinkēvics, Çin büyükelçisinin yorumlarının “kabul edilemez” olduğunu belirterek bu açıklamanın geri çekilmesini beklediklerini ifade etti.

Bakan, pazartesi günü Brüksel’de yapılacak Avrupa dışişleri bakanları toplantısında Avrupa Birliği’den “güçlü ve birleşik bir yanıt” geleceğini de sözlerine ekledi.

Estonya: Çin’in Talin Büyükelçisi’ni Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı.

Çin’in Estonya’nın egemenliği konusundaki duruşunu netleştirmesini isteyen Talin yönetiminin 1994 yılından bu yana Çin’in, Rusya’nın Ukrayna’nın sınırlarını kabul ettiği ve Kiev’in Sovyet döneminden kalma nükleer silahlarını teslim etmeyi kabul ettiği Budapeşte memorandum anlaşmasını tanıdığına dikkat çektiği bildirildi.

Litvanya: Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis ise Çinli büyükelçinin yorumlarının Avrupa ülkelerinin neden Çin’in Ukrayna ile Rusya arasında barışı sağlama konusunda arabulucu rolüne inanmadığını gösterdiğini belirtti.

Tepkisini sosyal medyadan duyuran Litvanyalı Bakan, Çin’in Vilnius Büyükelçisi’nin de açıklama bakanlığa çağırılacağını bildirdi.