ABD Afganistan’daki askerlerini ‘resmen’ çekmeye başladı

Afganistan’da konuşlu ABD ve NATO silahlı kuvvetleri, bugünden itibaren resmen çekilmeye başladı.

Halen ülkede bulunan, sayıları 2 bin 500 ila 3 bin arasında olduğu tahmin edilen ABD askerleri ile yaklaşık 7 bin NATO askeri personeli, bugünden itibaren aşamalı olarak ülkeyi terk edecek.

ABD Başkanı Joe Biden, 15 Nisan’da yaptığı açıklamada, 1 Mayıs’ta çekilme sürecinin başlatılacağını, Afganistan’ın işgalinin yıl dönümü olan 11 Eylül’den önce tüm askeri kuvvetlerinin ülkeden çıkmış olacağını duyurmuştu.

Açıklamada, şu ana dek yalnızca 60 ABD askerinin ülkeyi terk ettiği kaydedildi.

ABD’nin ‘bitmeyen savaşı’

Amerikan tarihin en kanlı terör eylemi olan 11 Eylül saldırılarının üzerinden 1 ay geçmeden, dönemin ABD Başkanı George W. Bush, “Sonsuz Özgürlük” adı altında Afganistan’da operasyon başlatıldığını ilan etti.

ABD ve NATO müttefikleri, yaklaşık 3 bin kişinin öldüğü saldırıların sorumlusu olarak görülen El Kaide örgütü militanlarını sakladığı ve koruduğu gerekçesiyle 7 Ekim 2001’de ülkeyi işgal etti.

Operasyonun başlamasından haftalar sonra, Afganistan’da 1996’dan bu yana gücü elinde tutan Taliban’ın yönetimi sonlandırıldı. Kasım ayına gelindiğinde yaklaşık bin civarında olan ülkedeki Amerikan askerlerinin sayısı bir yıl sonra 10 bine kadar çıktı.

2003 yılında Pentagon’un önceliği Irak’ın lideri Saddam Hüseyin’i devirmek olunca, tüm dikkatler Afganistan’dan Irak’a çevrildi. Bu sırada Taliban ve örgütle bağlantılı diğer silahlı gruplar elini güçlendirdi.

Operasyonun başlamasından 7 yıl sonra, Afganistan’daki Amerikan komutanlığının takviye talebi üzerine ülkedeki asker sayısı 48 bin 500’e çıkarıldı. Seçim kampanyalarında savaşı bitirmeyi vadeden Barack Obama iktidara geldiğinde 30 bin asker daha gönderildi ve sayı 68 bine ulaştı.

2010 yılında Afganistan’da 100 bini Amerikan olmak üzere 150 bin yabancı asker konuşlandırılmıştı.

Bin Laden öldürüldü, savaş bitmedi

Savaşın kilit ismi, El Kaide örgütünün lideri Usama Bin Laden 2 Mayıs 2011’de öldürüldü.

ABD ve NATO, 2014’te savaş halini resmen sona erdirse dahi 9 bin 800’ü Amerikan olmak üzere 12 bin 500 yabancı asker, Afgan kolluk kuvvetlerini eğitme ve terörle mücadele operasyonlarını sürdürme misyonuyla ülkede kaldı.

2015 yılında Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütüyle birlikte Taliban’ın saldırıları da arttı.

1 Mayıs 2021’de çekilme vaadi

Savaşın sonlanması için görüşmeler başladığında, El Kaide ve Taliban’a yönelik ‘terörle mücadele’ adı altındaki askeri operasyonun üzerinden 17 yıl geçmişti. ABD yönetimi 29 Şubat 2020’de Taliban ile anlaşmaya vardı ve 1 Mayıs 2021’de Afganistan’dan tamamen çekilme taahhüdünde bulundu.

ABD’nin bir önceki başkanı Donald Trump’ın Beyaz Saray’ı Joe Biden’a devrettiği Ocak 2021’de, Afganistan’daki Amerikan askerinin sayısı 2 bin 500 civarındaydı.

Yeni Başkan Biden da 11 Eylül saldırılarının yıl dönümüne kadar ülkedeki tüm Amerikan varlığını çekme sözünüverdi.

ABD’nin Brown Üniversitesinin yürüttüğü “Savaşın Maliyetleri” projesi kapsamındaki tahminlere göre, 20 yıl süren savaş için 2 trilyon dolardan fazla para harcandı. ABD’den 2 bin 442 askerin öldüğü, 20 bin 666’sının yaralandığı savaşta, bin 144 NATO personeli de hayatını kaybetti.(Euronews)