Avrupalı uçak üreticisi Airbus, geniş gövdeli A380 süperjumbo uçaklarının üretiminini yeterli talep gelmediği için 2021’de durduracağını açıkladı.

Şirketten yapılan açıklamada, 2021’de A380 modeli uçağın son kez üretilip teslim edileceği ve üretimin durdurulacağı belirtilirken söz konusu karardan 3 bin 500 işin etkileneceği de ifade edildi.

Dünya genelinde 12 hava yolu şirketinin filosunda bulunan A380 uçakları da yavaş yavaş kullanımdan kaldırılıyor.

Peki yirmibirinci yüzyılda havacılık sektörünün lider uçağı olmayı hedefleyen Airbus A380 neden bekletikleri karşılayamadı ? Airbus neden böyle radikal bir karar aldı?

En önemli müşterisi Emirates sipariş sayısını düşürdü

A380 tipi uçakların en büyük müşterisi olan Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Emirates Havayolları daha önce 162 olan A380 siparişini toplamda 123’e düşürdüklerini açıkladı. Yeni kararla Körfez şirketi 2021 sonuna kadar 14 uçağı daha teslim alarak siparişini tamamlayacak.

Öte yandan Emirates A380ler yerine 40 adet A330-900s ve 30 adet A350-900s için 21,4 milyar dolar değerinde yeni bir anlaşma imzaladığını duyurdu.

Ancak A380’e asıl darbe, havacılık endüstrisinin büyük uçaklar yerine, küçük ve geniş gövdeli uçakları tercih etmeye başlamasıyla geldi.

Yakıt sorunu: Ortalamanın yüzde 7 üstünde

Katalog fiyatı 445,6 milyon dolar olan A380 dünyanın en pahalı uçağı konumunda. Bunun yanı sıra, yüksek onarım ve yakıt fiyatları da hava yolu şirketlerinin giderlerini olumsuz anlamda etkiliyor.

Uluslararası Temiz Ulaşım Konseyi (ICCT) tarafından yapılan araştırmada, A380 tipi uçakların ortalama uçaklardan yüzde 7 daha fazla yakıt yaktığı tespit edildi. Airbus A350 modelindeki uçağı ortalamanın yüzde 1 altında performans sergilerken, rakip şirket Boeing 787 uçağı yüzde 8’e varan yakıt tasarrufu sağlıyor.

Buna ek olarak, 15 bin 700 kilometrik bir uçuş kapasitesine sahip olan A380 performansları diğer uçaklara göre daha düşük. Rakibi Boeing-787 16 bin 500 kilometreye ulaşırken, Airbus’un A350 tipi uçağı 17 bin 900 kilometreye kadar uçabiliyor.

Ayrıca, A380 için motor üreten Rolls-Royce şirketi, Emirates’in talep ettiği yakıt ekonomisi hedeflerine ulaşamaması, Dubai merkezli şirketin planlarını değiştirmesinde etkili olduğu ifade ediliyor.

Satılamayan koltuk sorunu

A380 uçaklarını kullanan hava yolları şirketlerinin karşılatığı önemli sorunlardan biri de, satılamayan koltuklar.

A380 gibi bir uçağı kısa-orta menzilli hatlarda kullanmak şirketler için kardan çok zarar getiriyor. A380’lere yaklaşık 540 civarında koltuk yerleştirmek mümkün. Hatta en büyük A380 kullanıcısı olan Emirates’in 600’den fazla koltuklu uçakları bulunuyor. Ama her uçuşunda koltuk kapasitesinin doldurulamaması şirketi zarara uğratıyor.

Uçak endüstrisinde büyük önem taşıyan ikinci el pazarında A380 gibi büyük uçaklar alıcı bulamıyor.

Normal şartlarda uçaklarını elden çıkarmak isteyen üreticiler kısa sürede ikinci bir işletmeci bulabiliyor. Fakat A380 gibi çok büyük kapasitesi bulunan uçakları işletebilecek hava yolu şirketi çok fazla bulunmuyor.

Örneğin, 2017’de A380’in ilk müşterisi olan Singapore Airlines, onuncu yılını dolduran uçaklarının kiralama süresini uzatmayarak uçakları Airbus’a iade etmişti. İade edilen 5 uçaktan sadece biri alıcı bulmuştu.

Dolayısıyla ikinci el pazarı zayıf olan A380’in geleceği hakkında ilginç bir seçenek gündeme gelidi: yeni müşteri aramak yerine, yedek parça olarak kullanmak. Airbus için işletmeye devam etmek yerine özellikle motor gibi değerli parçalarını satmak daha karlı geldi.(Euronews)