Avrupa’nın 20’inci yüzyılda yaşayan diktatörleri nerede gömülü?

İspanya’da sosyalist hükümetin iş başına gelmesiyle ülkenin eski diktatörü Francisco Franco’nun kalıntılarının başkent Madrid’in kuzeyinde yer alan Katolik Kilisesi’ndeki Valle de Los Caidos mezarlığından çıkarılıp El Pardo’ya nakledilmesi tartışmaları yeniden alevlendirdi.

Eski tiranın naaşının başka bir mezarlığa nakledilmesi adımı, tıpkı diğer Avrupa ülkelerindeki eski diktatörlerin yattığı tartışmalı yerler gibi İspanya’da da ihtilaflı bir konu olmaya devam ediyor.

Peki Avrupa’nın 20’inci yüzyılda yaşayan diktatörleri nerede gömülü?

Euronews, Avrupa’daki en acımasız eski diktatörlerin gömüldüğü yerleri sizler için derledi.

Benito Mussolini ( 1883 – 1945) İtalya

Ulusal Faşist Parti’nin kurucusu ve lideri olan İtalyan politikacı, 1922’den 1945’e kadar hüküm sürdü ve ülkesini diktatörlükle yönetti.

1945’te metresi Petacci ile birlikte kaçmaya çalışırken yakalanarak önce vuruldular ardından da bedenleri baş aşağı asıldı.

Eski lider, Musocco’da belirsiz bir mezara gömüldü.

Ancak ölümünden kısa süre sonra cesedi, yerini bilen neo-faşistler tarafından mezarından çıkarılarak kaçırıldı. 12 yıl sonra tekrar toprağa verildi.

Joseph Stalin (1878 – 1953) SSCB

Komünist Parti Genel Sekreterliği görevini yürüten Joseph Stalin, 1924’ten 1953’e kadar Sovyetler Birliği’ni yönetti.

Diktatörlüğü sırasında SSCB halkı arasında terör estirdi.

Milyonlarca insanın ölümüne neden olan zalim ve acımasız diktatör, geçirdiği felçten sonra 74 yaşında Moskova dışında feci şekilde can verdi.

Öldükten sonra naaşı Lenin’in naaşının yanında kaldı ancak 1961 yılında Nikita Khrushchev tarafından Kremlin Duvarı Mezarlığı’na defnedildi.

Stalin’in mezarı Moskova’da turistlerin uğrak mekanlardan biri.

Antonio de Oliveira Salazar (1889 – 1970) Portekiz

Kendi politik rejimi Estado Novo’yu halka kabullendirmek için uyguladığı baskıcı ve acımasız taktikleri ile bilinen Salazar, 1932’den 1968’e kadar Portekiz’i yönetti.

Portekiz Bakanlar Konseyi Başkanı olarak adım attığı devlet yönetiminde Portekiz Cumhuriyet’nin de facto diktatötü olarak hüküm sürdü.

Musolini ve Franco hayranı olan diktatör, Nazi yanlısı görüşleri benimsedi.

Yazlığında bulunduğu sırada, 1968 yılında oturduğu sandalyeden düşerek beyin kanaması geçirdi. Bu olaydan iki yıl sonra 81 yaşındayken kalp krizi geçirerek öldü.

Doğum yeri olan Vimieiro kasabasında gömüldü.

Evi küçük bir müzeye dönüştürüldü.

Adolf Hitler (1889 – 1945) Almanya

Nazi Partisi tarafından desteklenen Hitler, 1933’ten 1945’e kadar Almanya’yı demir yumrukla yönetti.

Hayatıyla ilgili çok şey bilinse de ölümüyle ilgili sır perdesi hala aralanmış değil. Ortaya birçok teori atılmış olsa da yaygın kanı, eşiyle Eva ile birlikte önce zehir içip ardından kendi başlarına ateş ederek intihar ettiği yönünde.

Cesedi, vasiyeti üzerine Führerbunker’da benzinle yakılmış olsa da otopsi sonucu teşhis edilen kalıntıları Sovyet askerleri tarafından bulundu.

Sovyet idarecilerin daha sonra Hitler’in kalıntıları toprağa verdiği ifade ediliyor. Kısa süre sonra da Hitler ve eşi Eva Braun’un kalıntıları mezardan çıkarılarak tamamen yakıldı ve külleri Elbe Nehri’nin bir kolu olan Biederitz Nehri’ne döküldü.

Milyonlarca insanın öldürülmesi emrini veren ve dünyanın en büyük sivil kıyımlarından birini gerçekleştiren diktatörün Arjantin’e kaçtığı başka komplo teorilerinden.

Zira birçok Nazi Partisi üyesi, Hitler döneminin sona ermesinin ardından Latin Amerika ülkelerine kaçtı.

Francisco Franco (1892 – 1975) İspanya

İspanya tarihinin bir dönemine damgasını vuran diktatör Franco, mezarından bile insanların dikkatini çekmeye devam ediyor.

Öyle ki yeni iş başına gelen İspanya Sosyalist Parti hükümeti, eski faşist diktatörün kalıntılarını 40 yılı aşkın süredir gömülü olduğu Valle de Los Caídos’tan çıkarıp El Pardo Mezarlığı’na nakletmeyi planlıyor.

El Pardo her ne kadar eski kraliyet ikametgahına yakın olsa da Madrid yönetimi, Valle de Los Caídos’u diktatörülüğü yücelten bir yer olmaktan kurtarmak istediği için böylesi bir adımı attığını dile getiriyor.

Hükümet, Valle de Los Caidos’un iç savaş dönemine ait bir anıt olarak kalmasını istiyor.

Josip Broz Tito (1892 – 1980) Yugoslavya

Yugoslavya’nın Maksist-Leninist görüşe sahip devlet ve siyaset adamıydı Josip Broz Tito.

1945 – 1980 yılları arasına damga vuran Komünist lider, öldükten sonra Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ın güneyindeki Kuca Cveva Mezarlığı’na gömüldü.

Cenaze törenine İspanya, Fransa, İngiltere ve Türkiye başbakanları dahil dünyanın dört bir yanından devlet ve hükümet başkanları katıldı.

Siyasi rakiplerini ve muhaliflerini idam ettiren ve 1967 yılında kendini ömür boyu başkan seçtiren Tito, 1980’de öldü.

Mozolesinin bulunduğu yer turistik bir mekan olarak insanların ziyaretine açık.

Mareşal Philippe Petain (1856 – 1951) Fransa

Dünyayı kasıp kavuran I. Dünya Savaşı sırasında yaşanan Verdun Muharebesi’nde kazandığı askeri zafer nedeniyle milli kahraman ilan edilen Mareşal Petain, II. Dünya Savaşı sırasında Nazilerle iş birliği yaptığı gerekçesiyle tüm itibarını kaybetti.

Ülkesini 1940’tan 1944’e kadar yöneten Petain, Fransa’da 1945’te yargılandığı davada idam cezasına çarptırıldı. Cezası daha sonra müebbete çevrilen Petain, Portalet Kalesi’nde hapsedildi.

95 yaşında burada öldü.

Vatanseverlik sloganıyla otoriter bir yönetim kuran ve Yahudilerin bazı mesleklere girmelerini yasaklayan Petain, L’Ile-D’Yieu’daki Port-Joinville Mezarlığı’na gömüldü.

Nikolay Çavuşesku (1918 – 1989) Romanya

Romanya’yı 20 yılı aşkın süre demir yumrukla yöneten Komünist lider Nikolay Çavuşesku, Noel gecesi askeri mahkemede yargılandığı davada, eşi Elena ile birlikte soykırımdan suçlu bulunarak idama mahkum edildi.

Cezaları aynı gece infaz edildi.

Çavuşesku çifti başkent Bükreş’teki Ghencea mezarlığında faklı noktalara gömüldü.

Mahrumiyet, yoksulluk ve korku üzerine kurduğu dikta rejimine rağmen, mezarı halen turistik bir mekan olarak ziyaret ediliyor.

Wojciech Jaruzelski (1923 – 2014) Polonya

Polonya’nın asker kökenli son Komünist lideri Jaruzelski, 1981’de sıkıyönetim ilan etti.

İzlediği acımasız, baskıcı politikalarıyla bilinen Jaruzelski, başkent Varşova’daki Powaski Mezarlığı’na gömüldü.

Todor Jivkov (1911 – 1998) Bulgaristan

Bulgaristan’ı 1954’ten 1989’a kadar yöneten Komünist lider Jivkov, muhaliflere ve insan hakları gruplarına çok ağır bir baskı uyguladı.

Keza ülkedeki Müslüman, Türk azınlığa yönelik asimilasyon faaliyetlerini yürüttü.

Öldükten sonra başkent Sofya’da bulunan Merkez Mezarlığı’na gömüldü.

Mezarı saldırıya uğradı ve büstü çalındı. Mezarlık çalışanlarına göre, Jivkov’un mezarı turistik mekan bile değil.

Georgios Papadopoulos (1919 – 1999) Yunanistan

Georgios Papadopoulos, 1967 darbesini yaptı, 1974’e kadar cunta lideri olarak görevde kaldı.

1999’da öldü ve Atina anıt mezarlığına gömüldü.(Euronews)