Darbeci general ve 2015 MİT raporu neden yeniden siyasetin gündeminde?

Mehmet Dişli: Darbeci general ve 2015 MİT raporu neden yeniden siyasetin gündeminde?

Ayşe Sayın BBC Türkçe

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’nun, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminde etkin rol alan Mehmet Dişli’nin 2015’teki Yüksek Askeri Şura’da (YAŞ), hakkındaki MİT raporu doğrultusunda emekliliğine karar verildiği, ancak son anda bunun uygulanmadığı yönündeki iddiası siyasette tartışma yarattı.

İktidar kanadından bu konuda bir açıklama gelmezken ana muhalefet partisi CHP, söz konusu YAŞ’ta, 38 darbeci askerin “terfi ettirildiği” iddiası TBMM gündemine taşındı. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, YAŞ’a sunulan MİT raporunun kamuoyuna açıklanmasını istedi.

Mehmet Dişli’nin ve 2015 Yüksek Askeri Şurası’na sunulan terfi ve tayinlerle ilgili MİT raporunun yeniden siyaset gündemine gelmesiyle ilgili süreci ve tartışmaları derledik:

Tartışma nasıl başladı?

MHP lideri Devlet Bahçeli, Ali Babacan’ın kurduğu Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) ile Ahmet Davutoğlu’nun kurduğu Gelecek Partisi’ne milletvekili transferini engellemek için ittifat ortağı AKP’ye yasa değişikliği çağrısı yaptı.

Bahçeli, 18 Mayıs’ta Star Televizyonu’ndan Nazlı Çelik’e yaptığı açıklamada da, Meral Akşener, Ali Babacan ve Ahmet Davutoğlu’nun kurup liderliğini üstlendiği partileri “FETÖ projesi” olarak nitelendirdi.

Partilerin isimlerini de Gülencilerle ilişkilendiren Bahçeli, “Yoksa bu kadar tesadüf etmez. ‘İyi’ olacak, ‘Gelecek’ olacak, ‘Deva’ olacak. Ama Meclis’te özellikle Cumhur İttifakı’nın ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin 2023 yılındaki yapısına karşı güçlü bir muhalefet unsuru oluşturmak maksadıyla düşünülmüş bir şeydir. FETÖ projesidir, Pensilvanya kaynaklıdır” iddiasında bulundu.

Davutoğlu, Dişli ile ilgili hangi iddiada bulundu?

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, Bahçeli’nin “FETÖ projesi” suçlamalarına, Akit TV’de katıldığı televizyon programında, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminde etkin rol alan ve bu nedenle müebbet hapse mahkum edilen Mehmet Dişli’yle ilgili önemli bir iddiayı gündeme getirerek yanıt verdi.

Davutoğlu, halen Lahey Büyükelçisi olan ve uzun yıllar AKP milletvekilliği ve genel başkan yardımcılığı yapan Şaban Dişli’nin kardeşi Mehmet Dişli’nin, 2015 Yüksek Askeri Şurası’nda MİT raporu doğrultusunda emekli edilmesinin kararlaştırıldığını, ancak son anda kararın uygulanmadığını açıkladı.

Davutoğlu, MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın ve başbakan olarak kendisinin talebine rağmen Dişli’nin nasıl görevde kaldığını şöyle anlattı:

“2015 YAŞ’ına giderken MİT Müsteşarı, titiz bir çalışma ile liste sundu. Bunların tasfiyesini iki kademeli olarak yapalım dedik. O dönem Sayın Hulusi Akar ve Sayın Cumhurbaşkanımızla bir araya gelerek bunların iki kademeli tasfiyesini öne aldık. Bir grubu şimdi, diğer grubu sonra… Mesela Mehmet Dişli’nin kesinlikle emekliye sevk edilmesi konusunda ben de MİT Müsteşarı da çok ısrarcı olduk. Bunu MİT’ten gelen bir rapor üzerine söyledim. Ve son geceye kadar da Dişli’nin emekliye sevki söz konusuydu. Son gece kanaat değişti. Ama bu kanaat benim sebebimle değişmedi. Bu devlet şeyi ile… Girmek istemem detayına… Ama şu bilinsin ki ben FETÖ’ye karşı tek bir FETÖ mensubu kalmayınca kadar mücadele kararlığı gösterdim.”

MİT Raporu’nda başka isimler de var mıydı?

Davutoğlu’nun “MİT YAŞ’a liste sundu” yönündeki açıklamaları, söz konusu listede Dişli dışında başka isimlerin olup olmadığı sorusunu da akıllara getirdi.

Davutoğlu 27 Mayıs’ta Adnan Menderes ve arkadaşlarının anıt mezarını ziyareti sonrası gazetecilerin “MİT raporunda başka isimler var mıydı?” sorusu üzerine yeni bir isim vermedi, ancak Bahçeli’nin suçlamalarına, devlet yetkililerinin ve Erdoğan’ın sessiz kalmaması gerektiğini ifade etti:

“Çok tartışıldı bu konu. Her şeyden önce şunu ifade edeyim, bu açıklamam ortada herhangi bir şey yokken gündeme gelmiş bir açıklama değil. Sayın Bahçeli, Gelecek Partisi’nin adının dahi FETÖ tarafından tespit edildiği gibi ağır, çirkin bir ithamda bulundu. FETÖ’yle PKK ile mücadelede bütün varlığını ortaya koymuş bir başbakana böyle bir itham yapılmaz. Daha acı olan, bütün mücadeleyi birlikte yürüttüğümüz devlet yetkilileri, Sayın Bahçeli’nin bu ithamına karşı da sessiz kaldılar. Muhtemelen düşündüler ki daha önce birçok itham başbakana yöneltildi, sessiz kalındı, bundan sonra da sessiz kalacak.

“Bakın çok açık söylüyorum biz bu mücadelede alnımızın akıyla mücadele ettik, canımız ortaya koyduk. (…) Mehmet Dişli ile ilgili yaptığım açıklama bir anda ortaya çıkmış bir açıklama değil, herkes söylediği söze dikkat etsin. Bize böyle bir itham karşısında susmak yakışmaz. Bizimle birlikte devlet görevi yapmış olan, bu mücadelede omuz omuza yürüdüğümüz insanların, bu mücadele içinde o zaman yer almamış bir siyasetçinin ithamı karşında sessiz kalması da beni derinden yaralamıştır. Sayın Cumhurbaşkanı böyle itham karşında sessiz kalamaz, kalmamalı.”

Terfi listesini gazeteci Öztürk açıkladı

Ahmet Davutoğlu’nun dile getirdiği, 2015 YAŞ toplantısında MİT raporuna rağmen terfi ettirilenlerin listesini, Sözcü gazetesi yazarı Saygı Öztürk, perşembe akşamı CNN Türk’te katıldığı programda ve köşe yazısında açıkladı.

Öztürk, 15 Temmuz darbe girişimiyle ilgili Genelkurmay Çatı Davası iddianamesi eklerinde yer alan MİT belgesine göre 2015 YAŞ’ında terfi ettirilen 46 albaydan 29’unun darbe girişimine katıldığına işaret etti. Davutoğlu’nun sözünü ettiği MİT belgesinin görselini de katıldığı programında paylaşan Öztürk, şu bilgileri verdi:

“Ahmet Davutoğlu’nun sözünü ettiği belge budur. Tarihi 23 Haziran 2015. ‘148 şahsa ait bilgi notları ilişikte sunulmuştur’ diyor. İstihbarat dairesinden bir başkanın imzasıyla gönderilen yazı, çok gizli yazı. Ekinde isim listeleri falan var. İsim listelerine baktığım zaman Mehmet Dişli ile ilgili yazılan şu: Fetullahçı. O zaman FETÖ yoktu tabi. Paralel Devlet Yapılanması üyesi olduğu belirtilmektedir gibi. Biliyorsunuz her MİT yazılarının altında bunun belge olarak kullanılamayacağına ilişkin de hükümler var.

“Bazı belgelere baktığınız zaman bunun gizli şeyi yok. İddianamenin ekine baktığınız zaman 2014 yılında generallikten amiralliğe TSK’dan çıkartılan ve çeşitli sebeplerle istifa edenlere baktığımız zaman Kara Kuvvetleri Komutanlığı’ndan o dönem toplam terfi eden 46 kişi. Bunlardan ihraç edilenlerin sayısına baktığımız zaman 25 kişi. Deniz Kuvvetleri’nde 13 kişi. Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na bakıyoruz bunlarla ilgili; ihraç 13 kişi. Bir de şöyle çok dikkat çekici bir rakam. Ahmet Davutoğlu Bey’in söylediği. 2015 yılında terfi edenlerle ilgili duruma baktığımız zaman terfi eden 46 kişi, 46 albay terfi ettiriliyor. Terfi ettirilen 46 kişiden 29’u darbe girişimine, darbe olayına karıştıkları gerekçesiyle tutuklanıyor veya meslekten ihraç ediliyor. 2015 Şurası’nda terfi edenlerle ilgili bilgiyi söylüyorum.”

Akın Öztürk, MİT Raporu doğrultusunda mı görevden alındı?

Gazetecilerin, Hava Kuvvetleri komutanlığı görevinden alınan Akın Öztürk’ün görev değişiminde söz konusu MİT Raporu’nun etkili olup olmadığı yönündeki sorusuna ise “O kişinin görev değişiminde MİT tarafından devlet kurumlarından gelen raporların etkisi olmuştur” karşılığını verdi.

AKP, Davutoğlu’nun iddialarına ne yanıt verdi?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AKP sözcüleri, Davutoğlu’nun gündeme getirdiği MİT raporu ve Dişli ile ilgili iddialar konusunda şimdiye kadar açıklama yapmadı.

CHP’nin talebi ne?

Davutoğlu’nun iddiaları, iktidar kanadında karşılık bulmadı ancak CHP, konuyu soru önergesiyle Meclis gündemine taşıyarak, tartışmaya dahil oldu.

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Davutoğlu’nun gündeme getirdiği MİT Raporu’nun kamuoyuna açıklanmasını talep ederken, dönemin genelkurmay başkanı olan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından yanıtlanması için verdiği soru önergesinde “2015 Ağustos Şurası’ndan önce MİT tarafından FETÖ ile ilişkilendirilen general/amirallerin” kimliğini sordu.

MİT tarafından hazırlanan rapora rağmen FETÖ ile “irtibatı ve iltisakı” bulunan üst düzey subayların 2015 YAŞ’ında tasfiye edilmemesinin “izaha muhtaç” olduğunu kaydeden Özel, 38 darbeci subayın o Şura’da terfi ettirildiği iddiasına yer verdi:

“Aynı Şura’da Akın Öztürk, Hava Kuvvetleri Komutanlığı görevinden rapor doğrultusunda alınmış ancak YAŞ üyesi sıfatıyla üniformasını taşımaya darbe girişimine kadar göz yumulmuştur. Dönemin Başbakanı Ahmet Davutoğlu tarafından açıklanan ifadeler çerçevesinde varlığını bildiğimiz bu rapor, kamuoyuna açıklanmalıdır. İlgili raporun, TBMM’de kurulan Darbe Girişimini Araştırma Komisyonu’na ve girişimi soruşturan mahkemelere sunulmamış olmasını kabul edilemez buluyoruz. Kaldı ki, 2015 Yüksek Askeri Şurası’nda daha sonra sadece Mehmet Dişli ve Akın Öztürk değil, 15 Temmuz darbe girişimine katılacağı ortaya çıkacak general/amiral ve albayların dosyaları görüşülmüştür. Darbe girişimine 1 yıl kala ve dönemin Başbakanı’nın bahsettiği MİT raporuna rağmen 38 darbeci general/amiral ve albayın 2015 Şurası’nda neden terfi ettirildiği, bu terfilere kimin onay ve izin verdiği sorularının açıklığa kavuşması gerektiği ortadadır.”

Dişli’nin hakkındaki MİT raporuna rağmen neden karargahta görevlendirildiği sorusunu da yönelten Özel, “O kararları onaylayan Erdoğan başta olmak üzere, Şura’nın katılımcıları MİT raporuna rağmen FETÖ iltisakı bulunan askerlerin tasfiyesinin nasıl engellendiğine yönelik Şura’da yaşananları kamuoyuna açıklamalıdır. Bu en başta 251 şehidimize karşı sorumluluğun gereğidir” açıklaması yaptı.

Dişli’nin darbede rolü neydi?

Eski AKP Genel Başkan Yardımcısı Şaban Dişli’nin kardeşi olan Tümgeneral Mehmet Dişli, dönemin Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ın özel kalem müdürü olarak görev yapıyordu.

Mehmet Dişli, 15 Temmuz darbe girişiminde Hulusi Akar’ın boğazını sıkarak ona zorla darbe bildirisini imzalamak isteyen ekip arasında yer almakla suçlanıyordu.

Darbenin ertesi günü sabah erken saatlerde Hulusi Akar’ı Çankaya Köşkü’nün bahçesine getiren helikopterde, Mehmet Dişli de vardı.Akar, o dönem Başbakanlık olarak kullanılan Çankaya Köşkü’ndeki güvenlik görevlilerine Mehmet Dişli’yi tutuklama emri vermiş; Dişli helikopterden indikten sonra gözaltına alınmıştı.

Dişli, Genelkurmay ‘Çatı’ davasında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aldı.