Dünyada 193 ülke varken, 2020 Tokyo Olimpiyatları’na neden 205 delegasyon katılıyor?

2020 Tokyo Olimpiyatları’nda toplam 205 delegasyon katılıyor; ancak Birleşmiş Milletler’in tanıdığı sadece 193 ülke var. Neden dünyadaki ülke sayısında fazla olimpiyat takımı bulunuyor?

Modern olimpiyatların kurucusu Pierre de Coubertin her zaman, etkinliğin jeopolitik konularından bağımsız olarak düzenlenmesi için mücadele etti ve dünyanın bütün sporcuların barışı temsil eden bu oyunlarda şans bulmasını istedi.

1911’de Pierre de Coubertin bir olimpiyat takımının mutlaka bağımsız bir ülkeden gelmesinin gerekmediğini açıklayarak spor coğrafyası ile siyasi coğrafya arasındaki farkı işaret etmişti.

Ancak 1996’dan beri Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) yalnızca “uluslararası toplum tarafından tanınan bağımsız bir devleti” temsil eden komiteleri kabul ediyor.

Fakat bağımsızlığını ilan eden bazı ülkeler BM’ler tarafından tanınmasa da birçok ülke tarafından resmi olarak tanınıyor. Bu yüzden bugün BM’ye bağlı 193 ülke olsa da, dünyada toplam 206 ulusal olimpiyat komitesi bulunuyor.

Ayrıca 1996’dan önce bağımsız olmayan ama daha önce oyunlara katılmış olan ülkelerin olimpiyatlara katılmasına izin veriliyor. Tek sorun, 1996’dan sonra, resmi olarak tanınmayan özerk bölgelerin sporcuları sadece ülkelerin adına yarışabilir.

Kuzey Kore, Covid-19 salgını nedeniyle bu yıl Tokyo’da düzenlenen oyunlara katılmayacağını açıklamıştı. Bu yıl düzenlenen Yaz Oyunlarına katılan toplam 205 delegasyon bulunuyor. Buna göre, bu yıl BM tarafından tanınmayan ama olimpiyatlara katılan 13 resmi olimpiyat komitesi bulunuyor.

Bu takımlar hangi ülke adına yarışıyor? Bugüne kadar ne kadar madalya kazandılar?

Jeopolitik sebeplerden dolayı BM tarafından tanınmayan ülkeler

Bu 13 komite iki kategoriye ayrılabilir. Bir yanda jeopolitik durumu karmaşık olarak nitelendirilebilecek dört bölge/ülke var:

1. Kosova, 2016 Yaz Olimpiyatları:

17 Şubat 2008’de Sırbistan’dan ayrılarak tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etti. Bugüne kadar Birleşmiş Milletler’in 193 üye ülkesinden 93’ü Kosova’nın bağımsızlığını tanırken, 95 ülke karşı çıktı ve 5 ülke çekimser kaldı.

2016 Yaz Oyunlarında Kosova 1 altın madalya elde etti.

2. Hong Kong, 1952 Yaz Olimpiyatları:

1842’de İngilizlere kontrolüne geçen Hong Kong, 1 Temmuz 1997 tarihine kadar 135 yıl boyunca Britanya’ya bağlı özel statülü bir liman oldu. 1997 yılından sonra da Çin Halk Cumhuriyeti’nin özel yönetim bölgesi olarak varlığını sürdürüyor. Toplam 15 katılımda, 1 altın, 1 gümüz ve 1 bronz madalya kazandı.

3. Filistin, 1996 Yaz Olimpiyatları:

Filistin 138 BM üyesi tarafından tanınmakta ve 2012’den beri Birleşmiş Milletler’de üye olmayan bir gözlemci devlet statüsünde bulunuyor. Henüz resmi olarak BM’ye bağlı bir ülke konumunda değil. 6 katılımda hiçbir madalya kazanamadı.

4. Tayvan, 1952 Yaz Olimpiyatları:

Tayvan 1972’den beri, uluslararası organizasyonlara ve spor etkinliklerine katılırken “Chinese Taipei” isimi kullanıyor. 1971’de BM Genel Kurulu’nda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Tayvan 14 katılımda toplam 5 altın, 7 gümüş ve 12 bronz madalya kazandı.

Özerk statüsünde bulundan ada devletleri

BM tarafından tanınan veya en azından onlarla ilişkili ülkelere ait 9 ada var:

5. Aruba, 1988 Yaz Olimpiyatları:

Hollanda’ya bağlı Karayipler’deki Aruba, 1952-1984 yılları arasındaki oyunlarda Hollanda Antilleri çatısı altında mücadele etmişlerdi. 1985’te kurulan Aruba Olimpiyat Komitesi, ertesi yıl Uluslararası Olimpiyat Komitesi üyesi oldu.

8 katılımda hiçbir madalya elde etmedi.

6. Bermuda, 1936 Yaz Olimpiyatları:

Birleşik Krallık’ın denizaşırı topraklarından biri olan Bermuda’da Ulusal Olimpiyat Komitesi 1935’te kuruldu ve 1936’da Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından tanındı. 17 katılımda sadece bir kez bronz madalya kazandı (1976)

7. Guam, 1988 Yaz Olimpiyatları:

ABD’ye bağlı enkorpore olmayan örgütlenmiş özerk toprak statüsünde olan Guam Adası, 1988’den beri olimpiyatlara katılıyor. 8 katılımda hiçbir madalya kazanamadı.

Guam Ulusal Olimpiyat Komitesi 1976’da kuruldu ve 1986’da Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından tanındı.

8. Cayman Adaları, 1988 Yaz Olimpiyatları:

Birleşik Krallık’a bağlı ada topluluğu olan Cayman Adaları 1976’dan beri oyunlara sporcu gönderiyor. Sadece 1980 Moskova Olimpiyatları’nı boykot etmişti. Bugüne kadar hiçbir madalya kazanamadı.

Ulusal Olimpiyat Komitesi 1976’da kuruldu ve 1986’da IOC tarafından tanındı.

9. Cook Adaları, 1988 Yaz Olimpiyatları:

Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi Cook Adaları, 1988’den beri oyunlara katılıyor. 1986 yılında Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından tanındı. 8 katılımda hiçbir madalya elde edemedi.

10. ABD Virjin Adaları, 1968 Yaz Olimpiyatları:

Karayip Denizinde bulunan ABD’ye bağlı Amerika Birleşik Devletleri Virjin Adaları ilk Meksika’daki 1968 Yaz Olimpiyatları’na katıldı. Moskova Oyunları’nı boykot eden Virjin Adaları 11 katılımda yalnız bir gümüş madalya kazanmayı başardı.

11. Britanya Virgin Adaları, 1984 Yaz Olimpiyatları:

Birleşik Krallık’a bağlı adalar topluluğu Britanya Virgin Adaları’nın ilk kez 1984 Los Angeles Oyunlarına katıldı. Daha sonra bütün oyunlara katılan ada, hiçbir madalya kazanamadı.

12. Porto Riko, 1948 Yaz Olimpiyatları:

ABD’ye bağlı, içişlerinde bağımsız olan özerk bölge Porto Riko ilk kez 1948’de Olimpiyat Oyunlarına katıldı. 18 kez oyunlara katılan Porto Rikolu sporcular bu güne kadar 1 altın, 2 gümüz ve 6 bronz madalyası kazandı.

13. Amerikan Samoası, 1988 Yaz Olimpiyatları:

ABD’ye bağlı Amerikan Samoası, 1988’den beri oyunlara katılıyor.

Amerikan Samoası Ulusal Olimpiyat Komitesi 1987 yılında kuruldu ve aynı yıl Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) tarafından tanındı. Şu ana kadar hiçbir madalyası bulunmuyor.(Euronews)