Hollanda parlamentosunda “soykırım” oylaması
Hollanda parlamentosu 1915 olaylarının resmen “soykırım” olarak tanınmasını öngören önergeyi bugün oylayacak. Oylama, hâli hazırda gergin olan Türkiye-Hollanda ilişkilerinde tansiyonu daha da yükseltebilir.
Hollanda’da koalisyonun küçük ortağı Hristiyan Birlik (CU) partisi tarafından parlamentonun alt kanadına (Tweede Kamer) sunulan iki önerge bugün milletvekilleri tarafından oylanacak.
AFP’ye konuşan Hristiyan Birlik partili milletvekili Joel Voordewind’in verdiği bilgiye göre, önergelerden ilki, parlamentonun “Ermeni soykırımından bahsederken hiçbir belirsizliğe yer bırakmamasını” teklif ediyor.
Diğer önerge ise hükümetin “ilki önümüzdeki 24 Nisan olmak üzere, her yıl beş yılda bir Erivan’daki Ermeni soykırımını anma etkinliklerine temsilci göndermesini” talep ediyor.
Hollandalı vekil Voordewind, önergelere koalisyonu oluşturan dört partinin de destek verdiğini belirtti.
Hollanda basınında geçen hafta yayımlanan ve Türk medyasında da yer verilen haberlerde, söz konusu önergelerin Hollanda parlamentosunun alt kanadı Tweede Kamer’de onaylandığı iddia edilmişti. Ancak daha sonra bu haberlerin asılsız olduğu ortaya çıkmıştı.
Türkiye beklentisini iletti
Hollanda medyasındaki haberler ve parlamentodaki önerge hazırlıkları nedeniyle Hollanda’nın Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Erik Weststrate, geçen hafta Türkiye Dışişleri Bakanlığı’na çağrılmıştı.
Konuyla ilgili bilgilendirme yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Türkiye’nin bağımsız bir Ortak Tarih Komisyonu kurulması teklifine Hollanda’nın da destek vermesini önererek, “Hollanda’nın ülkemizle ilişkilerini normalleştirme iradesi bulunup bulunmadığının da bir göstergesi olacak bu konu hakkındaki görüşlerimiz ve beklentilerimiz Bakanlığımıza davet edilen Hollanda’nın Ankara Büyükelçiliği Maslahatgüzarı’na da iletilmiştir” demişti.
Dünya genelinde şu ana kadar Almanya dâhil, 20’yi aşkın ülkenin parlamentosu 1915 olaylarını açıkça “soykırım” olarak tanıyan yasa ya da karar çıkardı.
“Resmi hükümet politikasını etkilemez”
Leiden Üniversitesi’nden Türkolog Erik-jan Zurcher, AFP’ye yaptığı açıklamada, “Hollanda hükümetinin bu konudaki resmi politikası yıllarca, ‘Ermeni soykırımı’ndan bahsetmek yerine, ‘Ermeni soykırımı sorunu’ demek oldu” ifadesini kullandı. “Dolayısıyla Hollanda hükümeti bunun, üzerinde hâlen daha tarihsel tartışmalar yapılan bir konu olduğuna işaret ediyor” diyen Zurcher, bu nedenle söz konusu önerge parlamentoda onaylasa dahi hükümetin resmi politikası olma ihtimalini zayıf gördüğünü dile getirdi.
Zurcher, “Hollanda hükümetinin mevcut politikasını sürdüreceğini ve bunun Ankara ile Erivan arasında çözülecek bir konu olarak kalması gerektiğini söylemeye devam edeceğini düşünüyorum” diye ekledi. Zurcher, Hollanda hükümetinin “soykırım” ifadesini resmen kabul etmesi hâlinde ise bunun “Hollanda ve Türkiye arasında derin bir diplomatik krize yol açacağını” söyledi.
İlişkiler uzun süredir gergin
Türkiye ile Hollanda arasındaki ilişkiler, Mart 2017’de Hollanda’da yapılan genel seçimler öncesinde bu ülkede 16 Nisan referandumu mitinglerine katılmak isteyen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya’ya izin verilmemesi nedeniyle bozulmuştu.
Hollanda Dışişleri Bakanlığı, Şubat ayı başında yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmeleştirilmesi için yürütülen görüşmelerden sonuç alınamadığını ve Ankara büyükelçisini resmi olarak geri çektiğini duyurmuştu. Hollanda’nın Ankara Büyükelçisi’nin Mart 2017’den beri Türkiye’de bulunmadığını hatırlatan bakanlık, Türkiye’den yeni bir büyükelçinin de kabul edilmeyeceğini bildirmişti.(DW)