Kazak kahramanın yüz rekonstrüksiyonu tamamlandı
Ekim ayında Rus Hükümeti tarafından Kazakistan’a iade edilmesinin ardından Kazak Milli kahramanı Keyki Batır’ın (Bahadır, Kahraman) kafatası kalıntıları, Macaristan’ın başkenti Budapeşte’ye getirilmişti. Kazakistan Kültür ve Spor Bakanı Arıstanbek Muhamediulı düzenlediği basın toplantısında, Macar ve Alman antropologlar tarafından yapılan detaylı incelemeler sonrasında Keyki Batır’ın yüz rekonstrüksiyonun tamamlandığını açıklandı.
Keyki Batır’ın kafatası parçalarını Rusya’nın St. Petersburg kentindeki Büyük Petro Antropoloji ve Etnografi Müzesi’nden devralıp, DNA incelemeleri ve yüz rekonstrüksiyonu yapılması için Macaristan Başkenti Budapeşte’de bulunan Macar Doğa Bilimleri Müzesi’ne teslim eden Kazakistan Merkez Müzesi Genel Müdürü Nursan Alimbay, Keyki Batır’ın yüz rekonstrüksiyonu sırasında birtakım zorluklar yaşandığını ifade etti. Millî kahramanın kafasından 7 ağır darbe aldığını söyleyen Alimbay, Batır’ın kafatasında diğer travma izlerine de rastlandığını belirtti. Alimbay, bu zorluklara rağmen modern teknolojik imkanların sayesinde, Macar ve Alman bilim adamlarının iki ay süren yoğun çalışması sonrasında kafatasının antropolojik rekonstrüksiyonu tamamlandığını açıkladı.
Keyki Batır, Orta Cüz’ün (Kazakistan’ın kuzey, merkez ve doğusunda yaşayan Kazak soyları) son hanı Abdigaffar han ve akrabası hem arkadaşı Amangeldi Batır ile beraber Torgay bölgesinde önce Çarlık Rusya’ya karşı 1916 yılı milli ayaklanmalarını başlatan, Çarlık Rusya’nın yıkılmasından sonra Sovyet Bolşeviklerine karşı başkaldırılar başlatan Kazak Millî Kahramanı. Keyki Batır, Abdigaffar han ve Amangeldi Batır’ın şehit düşmesinden sonra Ulıtau eteklerinde saklanarak, tamamen yeraltına çekildi. Ama, 1923 yılında Kızıl Ordu askerleri tarafından yakalanarak haince öldürüldü. Kafatası kalıntıları dönemin başkenti Orınbor’a götürüldü, 1926 yılında ise Rusya’nın eski başkenti St. Petersburg şehrindeki Büyük Petro Antropoloji ve Etnografi Müzesine teslim edildi.
Tek başına avcılık yaparak, toplumdan ayrı yalnız yaşamayı sevmesinden dolayı halk arasında Keyki (münzevi, yalnız yaşayan adam) olarak adlandırılan ve gerçek ismi Nurmaganbet (NurMuhammed) Kökembayulı olan Batırın kafatası parçaları bugüne kadar 90 yıl boyunca St. Petersburg’daki Büyük Petro Antropoloji ve Etnografi Müzesinde saklandı.
Sovyet döneminde Batır’ın akrabalarının iade taleplerine hiçbir yanıt verilmezken, bağımsızlığın 25. yıldönümünde Kazakistan’ın üst düzey yetkililerinin talebi üzerine Rusya Hükümeti kafatası parçalarını iade etti. Ağustos ayında dönemin Başbakanı Karim Masimov’un, Keyki Batır’ın kafatası kalıntılarının iadesi konusunda Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev’e ricada bulunmuştu. Gerekli talimatları veren Medvedev’in iade sözü üzerine kafatası parçaları Kazakistan’a getirilmişti.