Kazakistan Anayasa değişikliği için referanduma gidecek
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev, Kazakistan’ın toplumun her alanında cesur bir değişim yolunda olduğunu, bu bağlamda ülkenin siyasi sistemini kökten değiştirecek bir Anayasa değişikliğine ihtiyaç olduğunu bildirdi.
Başkent Nur-Sultan’da Akorda Sarayı’nda Kazakistan Halkı Asamblesi’nin 31. Genel Toplantısı’na katılan Tokayev, devletin kalkınmasında büyük bir öneme sahip tarihi değişikliklere gidileceğini söyledi.
Yeni bir devlet modeline, devlet ve toplum arasında yeni bir etkileşim biçimine geçileceğini ve bu niteliksel değişime İkinci Cumhuriyet denilebileceğini kaydeden Tokayev, bu bağlamda anayasanın üçte birini oluşturan 33 maddesinde değişiklikler yapılması için çalışma grubunun bu değişikliklere ilişkin yasa tasarısının görüşülmek üzere Anayasa Konseyi’ne sunulduğunu ve yakında karara bağlanacağını söyledi.
Anayasanın refarandum ile değişitirilmesi halk iradesinin açık bir ifadesi
Bu reformlar yapılırken Anayasa değişiklik tasarılarının tüzük gereği mecliste ele alınacağını ancak, ülkenin geleceği üzerinde önemli bir etkiye sahip olacak Anayasa değişiklikleri için bir referandum yapılmasının şart olduğunu ifade eden Tokayev, ‘Referandum çok önemli bir demokratik kurumdur. Ancak, son olarak Kazakistan’da, mevcut Anayasanın onaylandığı 1995 yılında yapıldı. Ardından “Cumhuriyet Referandumu Üzerine” Anayasa Yasası kabul edildi. Ancak o tarihten bu yana Anayasa dört kez değiştirilmesine rağmen uygulamada uygulanmamıştır. Anayasanın halk oylamasıyla değiştirilmesinin halkın iradesinin açık bir ifadesi olacağına inanıyorum. Her vatandaşın ülkenin kaderini belirlemeye doğrudan katılması, kapsamlı demokratikleşme ve yeni bir Kazakistan’ın kurulması yolunda büyük bir adım olacaktır’ dedi.
Halk seferber olmadıkça ülke modernize edilemez
Hızla değişen bir dünyada ulusal kimliği güçlendirmede Yeni Kazakistan fikrinin önemine vurguda bulauna Tokayev, bu fikrin çarpıtılamayacağını, vatandaşlar seferber edilmedikçe ne devlet aygıtı ne de herhangi bir siyasi karar ve ekonomik mekanizma ülkeyi modernize edemiyeceğini kaydetti.
Yeni bir Kazakistan kurmak için kişisel ve kamusal değerler sistemini tamamen reforme etmek gerektiğini, nepotizme ve paternalizme, yozlaşmaya ve kompradorizme son verilmesinin önemine dikkat çeken Tokayev, ‘Yeni Kazakistan bir adalet bölgesi haline gelmelidir. Bunu yapmak için sadece kanunun harflerini değil, aynı zamanda ruhu da takip etmeniz gerekir. Kanunlar dogma değildir, vatandaşların acil sorunlarına hitap edecek şekilde geliştirilmelidir. Hukuk, adalet ve düzen, müreffeh yaşamımızı belirleyen gerçek faktörler olacaktır’ dedi.
Referandumun ne zaman yapılacağı hakkında ise meclisteki çalışma grubun önümüzdeki günlerde bir açıklama yapması bekleniyor.