OPEC’in üretimi azaltma kararı benzin fiyatlarını artıracak mı?
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun enerji ve petrol bakanları, günlük petrol üretimini kasım ayından itibaren 2 milyon varil azaltma kararı aldı. Bu, 2020 yılından bu yana OPEC+’nın en büyük üretim kesintisi olacak. Uzmanlar alınan bu kararın akaryakıt fiyatlarına zam olarak yansıyacağını açıkladı.
Avusturya’nın başkenti Viyana’da, Suudi Arabistan liderliğindeki 13 üyeli OPEC ile Rusya önderliğindeki OPEC dışı petrol üreticisi 10 ülkenin enerji ve petrol bakanlarının, piyasa koşullarını değerlendirmek ve kasım itibarıyla uygulanacak üretim miktarını görüşmek üzere düzenledikleri toplantı sonunda yapılan yazılı açıklamada Kasım ayından itibaren geçerli olmak koşuluyla günlük petrol üretiminin 2 milyon varil azaltılacağı duyuruldu.
Washington karar sert tepki verdi
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Küresel ekonomi, Putin’in Ukrayna’yı işgalinin olumsuz etkisiyle boğuşurken OPEC+’nın üretim kotalarını azaltma yönünde aldığı bu basiretsiz karar, Başkan Biden’ı hayal kırıklığına uğratmıştır” denildi. Açıklamada, “Küresel enerji tedariğini sürdürmenin muazzam önem taşıdığı bir zamanda alınan bu kararın, halihazırda yükselen enerji fiyatlarıyla cebelleşen az ve orta gelirli ülkeler üzerinde çok olumsuz bir etkisi olacaktır” denildi. Beyaz Saray açıklamasında ayrıca, “OPEC+’nın Rusya ile işbirliği yaptığı açıktır” ifadelerine de yer verildi.
Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden’ın kendi yönetimi ve Kongre’ye, ABD enerji üretimini artırmak ve OPEC’in enerji fiyatları üzerindeki kontrolünün azaltılması için çözüm üretme çağrısında bulunduğunu da vurguladı.
OPEC+’nın söz konusu kararının, ABD’de 8 Kasım’da yapılacak Kongre ara seçimleri öncesinde petrol fiyatlarının artmasına neden olarak Amerikalı seçmenlerin davranışını etkileyebileceği belirtiliyor. Ülkedeki yüksek enflasyonun Biden’a olan desteği olumsuz etkilediği ve Demokrat Parti’nin Kongre seçimlerindeki şansını sekteye uğrattığı kaydediliyor.
Gelecek toplantı Aralık’ta
En son 5 Eylül’de toplanan ve Ekim ayında petrol üretiminin günde 100.000 varil azaltılmasına karar veren OPEC + grubu ülkeleri enerji ve petrol bakanlarının gelecek toplantısını 4 aralıkta yapacak.
Bloomberg’e göre, birkaç OPEC üyesi ülke halihazırda belirlenen kotaların çok altında pompalama yaptığından, düşüş küresel arzı fazla etkilemeyecek. Ajansa göre, OPEC ülkelerinin üretimine ilişkin raporlara göre, petrol üretiminde genel bir azalma için sekiz ülkenin bunu azaltması gerekiyor.
Libya ve İran muaf tutulacak
Kasım ayı itibarıyla uygulanacak karardan Libya ve İran’ın muaf tutulduğu açıklandı. Günlük 1.2 milyon varil petrol üreten Libya’nın içinde bulunduğu zor şartlar sebebiyle OPEC’in geçen yıl aldığı üretimi azaltma kararından da muaf tutulduğu hatırlatıldı.
Brent petrolün fiyatı 93 doları aştı
OPEC’in kararının açıklanmasının ardından Londra borsasında Brent ham petrolünün fiyatı 21 Eylül’den bu yana ilk kez varil başına 93 doların üzerine çıktı.
AB’nin tavan fiyat planına Rusya’dan tepki: Satmayız
Öte yandan OPEC+’nın kararının, Rusya’nın, Aralık ayı başında yürürlüğe girecek olan AB yaptırımlarının vereceği zararı bertaraf etme konusunda işine yarayabileceği kaydediliyor.
Avrupa Birliği (AB), halihazırda kararlaştırdığı yaptırımlara ek olarak, Çarşamba günü, Rus petrolü için tavan fiyat uygulamasını da içeren yeni bir yaptırım paketini yürürlüğe koyma kararı aldı.
AB’nin kararına ilişkin açıklamalarda bulunan Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksander Novak, Rus petrolüne uygulanacak olası bir tavan fiyatın küresel pazarlara zarar vereceği uyarısında bulundu.
Rus devlet televizyonunda açıklamalarda bulunan Novak, “Bu tür bir adım, tüm pazar mekanizmalarını altüst edecek ve küresel petrol endüstrisinin üzerinde çok zararlı bir etki yaratacaktır” diye konuştu. OPEC+’nın Viyana’daki toplantısında Rusya’yı temsil eden Novak, Rus şirketlerinin bu tür bir tavan fiyatı uygulayacak ülkelere “petrol tedarik etmeyeceğini” ifade etti.
AB’nin yaptırım planı, Rus petrolünü belirlenecek üst limitten daha pahalıya satın alacak üçüncü ülkeleri ilgilendiriyor ve Avrupalı nakliyat ve sigorta şirketlerine bu petrolle bağlantılı iş ilişkisine girme yasağı getiriyor.