Petrol fiyatlarındaki düşüş Tenge’yi vurdu
Cuma günü OPEC ülkeleri ile diğer petrol üreticisi ülkeler, koronavirüs salgını nedeniyle petrol üretiminde bir azalma konusunda anlaşamadılar.
Haftanın ilk işlem gününde petrol fiyatları Asya piyasasında yaklaşık yüzde 30 düştü. Brent türü ham petrolün varil fiyatı 31 dolara indi.
Kazakistan’da 9 Mart resmi tatil olduğu için borsa kapalı olsa da serbest piyasada Tenge-Dolar döviz kuru 377’den 400’e çıktı.
-Kazakistan, petrol fiyatlarındaki düşüşe karşı eylem planı geliştirecek
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev,Hükümet yetkilileri vekendisine doğrudan bağlı kurum başkanlarıyla acil bir toplantı gerçekleştirdi. Petrol fiyatlarında meydana gelen düşüşe karşı Krizle Mücadele Eylem Planı geliştirilmesi talimatını veren Tokayev,Merkez Bankası ve diğer devlet organlarına devletin halka karşı tüm sosyal yükümlülüklerini yerine getirmesi konusunda bir dizi talimatlar verdi.
-İstihdam artırılacak
Ülkede en önemli sorunların başında istihdamın geldiğini ve bölgelerde yeni istihdamların oluşturulması için çalışmalar yürütüleceğini kaydeden Tokayev, bütçe harcamalarında kısıtlamaya gidilmesi, ülkenin para ve döviz piyasalarını dengelemek ve ulusal ve yerel bütçeleri optimize etmek için önlemler alınması ve 2020-2022 ulusal bütçesinin hazırlanması için hükümete talimat verdi.
–Merkez Bankası ve Hükümetten ortak açıklama
Hükümet ve Merkez Bankası’nda yapılan yazılı açıklamada,
-Maliye politikasının makroekonomik istikrarının ve etkinliğinin sağlanmasının, enflasyonist süreçlerin yönetilmesinin ve ülkede sosyal istikrarın sağlanmasının hükümetin politikasının öncelikleri olmaya devam edecek.
-Mevcut durumun dış pazarlarda düzenli olarak izlenmesi ve Kazakistan ekonomisi üzerindeki etkisi izlemek ve gerekli kararların derhal kabul edilmesi ve uygulanması için Başbakan’ın önderliğinde bir karargah oluşturulmuştur.
-Hükümet ve yerel yürütme organları, özellikle sosyal açıdan önemli mal ve hizmetler için haksız fiyat artışlarının önlenmesine özellikle dikkat edecek. Çalışan sayısındaki azalmanın önlenmesi ve ücretlerin zamanında ödenmesini sağlamak da dahil olmak üzere vatandaşların çalışma haklarının gözetilmesi için sıkı kontrol sağlanacaktır.
-Merkez Bankası uygun kaynaklara sahip ve taban kuru yükselterek ve yeterli döviz kuru politikası izleyerek para politikasını sıkılaştırarak fiyat istikrarını sağlamak için gerekli adımları atacak. Bu önlemler enflasyonun hızlanmasını sınırlayacak ve ulusal para biriminin aşırı oynaklığını önleyecektir.
-Merkez Bankası döviz piyasasında istikrarı sağlamak ve finansal istikrarı sağlamak amacıyla, gerekli döviz müdahalelerini yürütecek, tenge döviz kuru ile spekülatif operasyonları önlemek için yeterli altın ve döviz varlığına ve gerekli araçlara sahiptir.
Açıklamanın sonunda ise Hükümet ve Merkez Bankası’nın, olumsuz sonuçları en aza indirmek ve Kazakistan’ın sosyo-ekonomik kalkınmasının sürdürülebilirliğini sağlamak için gerekli kaynaklara sahip olduğu kaydedildi.
Komşu Rusya’da durum nedir?
Rusya Merkez Bankası 30 gün boyunca döviz alımının askıya alındığını açıkladı.
Uzmanlar bu gelişmeyi petrol üreticisi ülkeler arasında “fiyat savaşının” başladığı şeklinde yorumluyor.
Dünyanın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan Cuma günü Rusya’yı üretimi önemli oranda azaltmaya ikna edememişti.
Suudi Arabistan bunun üzerine hafta sonu petrol fiyatlarını düşürmüştü.
Suudi Arabistan’ın başını çektiği Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) 14 üyesiyle, Rusya ve OPEC üyesi olmayan diğer petro üreticileri, koronavirüsün petrol talebinde azalmaya neden olması sonrası nasıl bir strateji izlenmesi gerektiği konusunda anlaşamıyor.
Rusya, Suudi Arabistan’ın petrol üretimini günde 1,5 milyon varil azaltma talebine olumsuz yanıt vermişti.
Petrol fiyatları en son Ocak 2016’da mevcut seviyesindeydi.
Uzmanlar petrol fiyatlarının yakında son 16 yılın en düşük seviyesine gerileyebileceğini söylüyor.
Petrol fiyatlarının keskin bir biçimde düşüşü ve ardında yatan nedenler ekonomistlerin de gündeminde.
Yüzde 30 civarında düşüş gören petrol fiyatlarının geldiği noktayı değerlendiren ekonomi yazarı Barış Soydan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, keskin düşüşün ardında, Suudi Arabistan-Rusya rekabeti olduğunu belirtti. Suudi Arabistan’la Rusya’nın üretim kesintisinde anlaşamadığını kaydeden Soydan, Suudiler’in Rusya’yı cezalandırmak için petrol fiyatında damping yaptığını ve petrol fiyatının 28 dolara indiğini kaydetti.
Soydan, bu durumu “Putin’in yeni savaşı” olarak yorumladı.