Rusya’nın Ukrayna’daki ayrılıkçı bölgeleri tanıması ne anlama geliyor?
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna sınırları içindeki Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlığını tanıdı.
Euronews’ün haberine göre Ukrayna’nın doğusuna 190 bin asker konuşlandıran Moskova yönetimi için ‘tanıma’ adımı ne anlama geliyor, bu noktaya nasıl gelindi, Rusya’yı yeni dönemde neler bekliyor?
Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki varlığı hangi boyutta?
Ukrayna’nın Donbas bölgesindeki Donetsk ve Luhansk, 2014 yılında Ukrayna’dan ayrılarak bağımsızlık ilan etti. Kiev, o dönemden günümüze kadar bölgede yaşanan çatışmalarda yaklaşık 15 bin kişinin öldüğünü söylüyor.
Çatışmaya taraf olmadığını savunan Rusya’nın bölgeye “gizli askeri ve mali yardım, Covid-19 aşılarının temini ve bölge sakinlerine en az 800 bin Rus pasaportu vermek” şeklinde destek verdiği ifade ediliyor.
Rusya’nın yeni adımı ne olacak?
Donbas’ı Ukrayna’nın bir parçası olarak görmediğini söyleyen Rusya’nın “oradaki müttefiklerini Ukrayna’ya karşı korumak argümanıyla ayrılıkçı bölgelere askeri güç göndermesi” gündeme gelebilir.
Rus parlamento üyesi ve eski Donetsk siyasi lideri Alexander Borodai Reuters’a, “Ayrılıkçılar Ukrayna’daki Donetsk ve Lugansk bölgelerinin kontrolünü ele geçirmek için Rusya’ya yardım edecekler” dedi. Bu durumda Rusya ile Ukrayna arasında açık bir askeri çatışmanın yaşanabileceği belirtiliyor.
Minsk barış süreci
Rusya’nın tanıması, şimdiye kadar Moskova dahil tüm taraflarca çözüm için en iyi şans olarak görülen 2014-2015 yıllarındaki Minsk barış anlaşmalarını fiilen ortadan kaldırıyor. Anlaşmalar, iki bölgenin Ukrayna içinde özerk bölgeler olarak kalmasını öngörüyordu.
Batı, nasıl cevap verecek?
Başta ABD, Almanya ve Fransa olmak üzere Batılı ülkeler, ‘sert yaptırımlar’ uygulanacağı konusunda Moskova’yı uyardı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken geçen hafta, tanımanın “Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü daha da baltalayacağını, uluslararası hukukun büyük bir ihlali olacağını” ve buna ABD ve müttefiklerinin “hızlı ve sağlam” bir şekilde cevap vereceğini söyledi.
Rusya’nın benzer adımları
Rusya, 2008’de Gürcistan ile kısa bir savaşa giren Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlığını tanıdı. İki yönetime de büyük bütçe desteği sağlayan Moskova, bölgede yaşayanlara Rus vatandaşlığı verdi ve orada binlerce asker konuşlandırdı.
Tanıma, Moskova için ne anlama geliyor?
Uzmanlar, Rusya’nın Gürcistan’ın NATO’ya üye olma isteğini süresiz olarak engellemek ve bu topraklarda askeri varlığını haklı çıkarmak için Abhazya ve Güney Osetya’nın bağımsızlığını tanıdığını işaret ederek aynı durumun Ukrayna için geçerli olacağını belirtiyor.
Moskova’nın Minsk sürecini terk ettiği için yaptırımlarla karşı karşıya kalması bekleniyor. Ayrıca, Ukrayna’daki iç savaşta 8 yıldır büyük yıkıntıya uğrayan ve ciddi ekonomik desteğe ihtiyaç duyan “iki bölgenin sorumluluğu süresiz olarak Rusya’ya ait olacak”.