Taliban: Afganistan demokrasiyle değil şeriatla yönetilecek
Taliban’ın Afganistan’da kuracağı yeni yönetim şekillenmeye başlarken Türkiye, Almanya ve İngiltere’de yetişmiş Afgan asker ve pilotlarına “Aramıza katılın” çağrısı yapıldı.
Arşiv – Taliban yöneticileri, Rusya, Çin, ABD, Pakistan ve dönemin Afganistan yönetimiyle barış görüşmelerinde bulunmak için Moskova’ya gitmişti (19.03.2021)
Taliban’ın Afganistan’da kuracağı yönetime ilişkin ayrıntılar şekillenmeye başlıyor. 1996-2001’deki iktidarına göre daha ılımlı ve kapsayıcı bir hükümet kuracağı mesajını vermeye özen gösteren Taliban, dün hükümet oluşumu konusunda Kabil’de eski devlet başkanı Hamid Karzai ve eskiden dışişleri bakanlığı gibi üst düzey görevlerde bulunmuş olan Abdullah Abdullah ile bir görüşme gerçekleştirdi. Taliban lideri Hebbetullah Ahundzade de siyasi tutukluların serbest bırakılmasına yönelik talimat verdi.
Reuters haber ajansına konuşan Taliban’ın üst düzey yetkililerinden Vahidullah Haşimi, görüşmelerde yeni yönetim şekline ilişkin son ayrıntıların ele alındığını belirterek, “Demokratik bir sistem olmayacak. Çünkü ülkede hiçbir tabanı bulunmuyor… Afganistan’da ne tür bir siyasi sistem uygulamamız gerektiğini tartışmayacağız çünkü çok açık. Sistem şeriat hukukudur, nokta!” ifadelerini kullandı.
Konsey başkanı kim olacak?
Yeni yönetimin yapı olarak bir önceki Taliban iktidarına benzeyeceğini belirten Haşimi, ülkenin gündelik işlerini ilk iktidar döneminde olduğu gibi bir konseyin üstleneceğini ve Taliban lideri Hebbetullah Ahundzade’nin genel işleyişten sorumlu olacağını kaydetti. Taliban’ın ilk iktidarında da lider Molla Ömer ön plana çıkmamış, günlük işleyişi konseye bırakmıştı.
Ahundzade’nin, Devlet Başkanı konumunda olacak konsey başkanının üstünde yer alacağını belirten Haşimi, Konsey Başkanlığı görevini ise Ahundzade’nin yardımcılarından birinin üstlenebileceğini ifade etti. Ahundzade’nin üç yardımcısı bulunuyor: Molla Ömer’in oğlu Mevlevi Yakub, nüfuzlu militan ağı Hakkani’nin lideri Siraceddin Hakkani ve Taliban’ın Doha’daki siyasi bürosunu yöneten ve örgütün kurucuları arasında yer alan Abdul Gani Birader.
Acil pilot ihtiyacı
Hükümet kurma çalışmaları sürerken Taliban orduda da reform öngörüyor. Askeri ihtiyaçların başında ise pilot alımı geliyor. NATO birliklerinin ülkeden çekilmesinin ardından çok sayıda uçak ve helikopteri ele geçiren Taliban’ın yetişmiş pilotu bulunmuyor. Taliban bu nedenle Afgan ordusunun pilotlarını saflarına katmaya çalışıyor.
Vahidullah Haşimi Reuters’a yaptığı açıklamada Taliban’ın pilotu olmadığı için özellikle pilotlara ihtiyaç duyulduğunu belirtti. Afgan ordusundan çok sayıda pilotla temasta olduklarını belirten Haşimi, “Onlara gelip kardeşlerinize, hükümetinize katılın çağrısı yaptık” dedi.
Taliban yetkilisi ayrıca komşu ülkelerin kendi topraklarına inen uçak ve helikopterleri de Afganistan’a iade etmesini beklediklerini kaydetti. Taliban’ın Kabil’e girme sürecinde, geçen haftasonunda yüzlerce Afgan askeri 22 askeri uçak ve 24 helikopter ile Özbekistan’a kaçmıştı.
Afganistan Hava Kuvvetlerine ait Cessna 208 tipi uçaklar
Karma askeri güç oluşturulacak
Taliban hava kuvvetlerinin yanı sıra eski Afgan ordu mensupları ile kendi güçlerinden oluşan yeni bir ulusal askeri güç kurmayı planlıyor. Haşimi, Afgan ordusunun askerleriyle ilgili olarak, “Çoğu Türkiye, Almanya ve İngiltere’de eğitim aldı. Görevlerine geri dönmeleri için onlarla konuşacağız. Tabii ki bazı değişiklikler, bazı reformlar olacak ama onlara ihtiyacımız var, bize katılmaları çağrısı yapacağız” dedi.
Taliban’ın Afgan askerlerini saflarına çekmekte ne kadar başarılı olabileceği ise bilinmiyor. Son 20 yılda Afgan ordusuna bağlı binlerce asker Taliban tarafından öldürülmüş, özellikle son dönemde ağırlıklı olarak pilotlar hedef alınmıştı.(DW)