Tokayev: 20 bin haydut Almatı’ya saldırdı

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev olağanüstü hal ilan edilen ülkedeki son durumlar hakkında bilgi verdi.

02 Ocak’ta ülkenin batısında LPG fiyatlarının artışını protesto edene gösterilerin ülke geneline yayılması ve özelliklede Almatı şehrinde silahlı grupların kamu binlarına saldırması ve vatandaşlara yönelik şiddete başvurması üzerine önce Almatı, Mangıstau ve başkent Nur-Sultan’da 05-19 ocak 2022 tarihleri arasında ilan edilen olağanüstü daha sonra hal ülke çapında ilan edildi. 

Cumhurbaşkanı Tokayev ulusal kanallardan halka yaptığı konuşmada ülkedeki son durum hakkında bilgi verdi.

Polis, askeri birlikler, ulusal muhafızlarının müdahalesi ile anayasaya uygun bir şekilde teröristlere karşı operasyonların sürdüğünü kaydeden Tokayev, dün Almatı, Aktöbe ve Almatı Eyaleti’nde durumun kontrol altına alındığını ve olağanüstü halin olumlu sonuçlar verdiğini, ülke genelinde anayasal kanunların işlediğini belirtti.  

Teröristlere uyarı yapmadan ateş açılacak

Teröristlerin kamu ve özel mülklere zarar vermeye devam ettiğini, vatandaşa karşı silah kullandığını bu yüzden güvenlik güçlerine teröristlere karşı uyrmadan ateş etme yetkisi verdiğini belirten Tokayev,’Yurtdışındakiler sorunları barışçıl yollarla çözümü adına taraflarla görüşmeler yapılmasını söylüyorlar. Ne aptallık! Suçlularla, katillerle hangi diyalog yapılacakmış.’

Silahlı, özel yetiştirilmiş haydutların arasında yerli ve yabancı teröristlerin olduğu, bu yüzden onların en yakın zamanda etkisiz hale getirileceğini kaydeden Tokayev, bu görevi yerine getirecek teknik ve moral gücüne sahip olduklarını ifade etti.

Herkesin bildiği gibi Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) tüzüğü gereği Kazakistan’ın üye ülke devlet başkanlarına başvurarak ortak barış gücünün ülkede anayasal düzenin sağlanmasına katkıda bulunması için destek istediğini belirten Tokayev, bu barış gücünün kısa süreliğine ülkeye intikal ettiğini ve bu zaman zarfında durumun kontrol altına alınmasına katkıda bulunacağını kaydetti.

KGAÖ dönem Başkanı Ermenistan Başbakanı’na, Belarus, Kırgızistan ve Tacikistan cumhurbaşkanlarına teşekkürlerini ileten Tokayev, özellikle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e çok hızlı ve dostluk çerçevesinde isteğine verdiği karşılıktan dolayı teşekkür etti.

Tokayev ayrıca Çin, Özbekistan,Türkiye, cumhurbaşkanlarına BM yetkililerine ve uluslararası kuruluşların temsilcilerine desteklerinden dolayı teşekkür etti. 

Bu olay demokrasimizdeki eksiklikleri gösterdi

Ülkedeki yaşana bu üzücü olay demokrasi ve insan haklarında yaşanan eksikliklerin yüzünü açtığını ve demokrasinin başkalarının hukukunu ihlal etmek olmadığını kaydeden Tokayev, bağımsızlığın 30. Yıldönümünde yaptığı konuşmada ‘kanunlar ve istikrar ülkenin kalkınmasının garantisidir’ bu sözün sadece Kazakistan için değil tüm gelişmiş ülkeler için geçerli olduğunu hatırlattı. Bunun insanların hürriyetini veya insan hukukunu kısıtlamak olmadığını aksine Almatı ve diğer şehirlerde yaşanan anarşinin kanunun çiğnendiğini ve insan haklarının yok sayıldığına birer örnek olduğunu vurgulayan Tokayev, Almatı’da haydutların sadece kamu binalarına değil özel mülke de zarar verdiğini, bunun yanında yüzlerce sivil vatandaşın ve güvenlik güçlerinin yaralanmasına ve hayatlarını kaybetmelerine sebep olduklarını vurguladı.

Tokayev olaylarda hayatını kaybedenlerin yakınlarına en içten başsağlığı dileklerini bildirdi.

Barışçıl gösterilere izin veren yasayı imzaladım

Mayıs 2020’de imzaladığım barışçıl gösterilere izin veren kanunun ülke  demokrasi tarihinde önemli bir adım olduğunu hatırlatan Tokayev, bu kanun sayesinde gösteri yapacakların resmi makamlardan izin alma şartını kaldırdığını ve ülkenin her yerinde gösteri yapılmasına izin verildiğini belirtti.

‘’Bunun yanında kanun koruyucular ve aktivistler kendilerini kanundan yüksek gördü, istedikleri yerde toplandı ve istediklerini konuştu. Bu sorumsuz şahısların davranışlarının sonucunda güvenlik güçleri işlerini tam olarak yerine getiremedi ve şiddete maruz kaldı. Bu sorumsuz aktivistlerin yüzünden internet kısıtlandı ve neticesinde milyonlarca vatandaş ve ulusal ekonomi zarar gördü. Bu da ülke ekonomisine büyük zarar getirdi, sosyal ve politik istikrarsızlığa yol açtı. Bu sorumsuz demogogların hepsi Kazakistan’daki bu durumun meydana gelmesine sebep oldu desek aşırı gitmiş olmayız. Bu yüzden şiddete başvuranlara hukuk çerçevesinde en sert müdahaleleri yapacağız. Benim talimatımla kurulan kurumlar arası özel birlik bu haydutların bulunması ve tutuklanması için çalışacak. Vatandaşlarıma söz veriyorum.’’

Vatandaşlardan daha dikkatli olmalarını, adamların şüpheli hal ve hareketleini güvenlik güçlerine haber vermelerini isteyen Tokayev, güvenlik güçlerinin ihmallerinin araştırıldığını bunun yanında güvenlik güçlerinin olaylara müdahalede yeterli teçhizatı olmadığını bu durumun acilen giderileceğini kaydetti.

Almatı’ya 20 bin haydut saldırdı

Teröristlerin Kazakistan’a yönelik plan ve hazırlıkların devlet tarafından daha önceden neden tespit edilemediğini, kritik olan durumun neden devletin ‘uyuduğu’ eleştirisini getiren Tokayev, sadece Almatı’ya 20 bin haydutun saldırdığını belirtti. Teröristlerin kamu ve idari binalara saldırılarından, ellerindeki planlardan  ve aralarındaki koordinasyondan bu işi daha önceden planladıklarının anlaşıldığını vurgulayan Tokayev, teröristlerin eğitimli ve üst düzeyde teçhizatlandığını hatırlattı. Saldırganların  yanında göstericilere yalan haberlerle etki edecek, onları motive edecek uzmanların da yer aldığını, haydutların bir merkezde yetiştirildiği ve aynı merkezden yönetildiğini vurgulayan Tokayev, Ulusal Güvenlik Komitesi ve Başsavcılığın bu meseleyi araştırdığını kaydetti.

Düzenin sağlanmasıyla hayat normale dönüyor

Yerinde yapılan müdahaleler ile hayatın normale dönmeye başladığını ve aldığı kararla internetin günün belirli vakitlerinde hizmet vermeye başladığını hatırlatan Tokayev, internete erişimin olmasıyla birilerine hakaret, yalan haber, provokasyonlara müsaade edilmemesi gerektiğini aksi takdirde bu yapanların bulunup kanun önünde cezalandırılacağını belirtti.

Anti-terör operasyonları devam ediyor

Teröristlerin silah bırakmadığını ve bu yüzden ant-terör operasyonlarının devam ettiğini kaydeden Tokayev, bunlarla mücadelenin sonuna kadar devam ettirilmesi gerektiğini, silah bırakmayanların etkisiz hale getirileceğini vurguladı.

‘’Bu trajediden gelecekte sosyal-ekonomik açıdan iyi ders alınması gerekiyor.’’

11 Ocak Meclis’te önemli karalar açıklanacak

Mecliste 11 Ocak’ta yapacağı konuşmada hükümete önemli görevler vereceği ve hükümet net adımlar atması gerektiğini kaydeden Tokayev, bu zor zamanda istikrarın ve huzurun sağlanmasına katkı gösteren vatandaşlara teşekkür etti.  Vatandaşlardan provokasyonlara gelmeden ülkenin kanunlarına sadık kalınmasını isteyen Cumhurbaşkanı, şehirlerde barışçıl gösteri düzenleyenlere, öğrencilere, işçilere teşekkür etti ve barışçıl yollarla talep edilen isteklerin yetkililer tarafından kabul edildiğini ve en kısa zamanda sosyal-ekonomik sorunların çözüleceğini söyledi.

İstikarın sağlandığı yerlerde olağanüstü halin etap etap kaldırılacağı sözünü veren Tokayev, ‘Bu kutsal vatan Kazakistan’ın dünya haritasında güçlü, bir yere sahip olacak,  dinamik, gelişmiş bir ekonomimiz ve vatandaşların sosyal durumlarının güçleneceğine inancım tam. Bu maksatlarımızın hayata geçmesi için atılacak adımlar ve yapılacak reformları sunacam.’’ 

Cumhurbaşkanı Tokayev’in konuşmasının videosunu burdan seyredebilirsiniz.https://www.youtube.com/watch?v=SdQOQpe5vBQ