Türkiye başkanlık için referanduma giderken, Kazakistan parlamenter sisteme hazırlanıyor
Benzer Konular
Bağımsızlığını ilan ettiği günden bu yana 25 yıl başkanlık sistemiyle yönetilen Kazakistan, anayasa değişikliğine gitmeye karar verdi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, hükümet ve parlamento arasında siyasi yetkilerin yeniden dağıtılmasını gündeme getirdikten sonra ilk defa ulusa seslendi.
Nazarbayev, bağımsızlığın ilk 25 yılında Kazakistan’ın başkanlık sistemi sayesinde muazzam zorlukların üstesinden geldiğini, yeni devlet, yeni ekonomi ve yeni toplum kurulduğunu belirtti ve dünyanın çok hızlı bir şekilde değişmesi nedeniyle yeni dönemde devlet organlarının verimliliğini artıracak yeni değişikliklere gidilmesi gerektiğini açıkladı.
Nazarbayev, küresel ve bölgesel sorunlara nasıl yanıt verileceğine hazır olunması gerektiğine dikkat çekerek, siyasal sistemin demokratileşmesi ve siyasi yetkilerin yeniden dağıtılması için yeni reformlar yapmayı öngördüğünü belirtti ve daha etkili, istikrarlı, modern bir sistem inşa etmek için bilinçli oalrak cumhurbaşkanı yetkilerinin büyük bir kısmını hükümet ve parlamento’ya devredeceğini duyurdu.
Çalışma grubunun anayasa değişikliklerine sınırlar getirmesi gerektiğini vurgulayan Nazarbayev, Anayasa Konseyi, yargı ve savcılığın işleyişini geliştirmek için çaba sarf etmeye çağırdı ve çalışma grubunun bütün bu konuları iyice inceleyerek kamuoyuna bir öneri paketi hazırlaması gerektiğini belirtti. Nazarbayev’e göre önerilen paket (program), öncelikle, (en az gelecek birkaç yıla yönelik) siyasal sistemde istikrar yaratmak; ikinci olarak, daha karmaşık hale gelen günümüz toplumunun gözü önünde hükümet ve parlamento rolünü artıracak, güncel sorunların üstesinden gelecek daha etkili bir mekanizma geliştirmek; son olarak, evrensel bir modeli kopyalamak yerine Kazakistan deneyimi ve toplum ihtiyaçlarına dayanan kendi modelini bulmak gibi çözümleri içermeli.
Konuşmasının sonunda Nazarbayev, işe başlayan çalışma grubunun geliştirdiği reform taslağının kamuoyuna sunulacağını ve ona göre Anayasa’ya değişiklikler yapılacağını duyurdu.
-Siyasi yetkiler nasıl paylaştırılacak?
Nazarbayev, reform taslağına göre cumhurbaşkanı’nın, dış politika, ulusal güvenlik ve savunma gibi stratejik fonksiyonlara odaklanacağını ve devlet organları arasındaki ilişkilerde yüce hakem rolünü üstleneceğini bildirdi.
Yeni koşullara göre, iki önemli alanda hükümet ve parlamento’nun rolünü güçlendirecek çalışmalar başlatılacak. İlkin, sosyal ve ekonomik süreçle ilgili cumhurbaşkanı’nın 40’a yakın yetkisi hükümet, parlamento ve diğer yürütme organları arasında paylaştırılacak. İkinci önemli alan ise, devlet organları arasındaki ilişkiyi anayasal düzeyde dengelemek olacak. Bu amaçta, parlamento’nun hükümet önündeki yetkileri ağır basacak. Örneğin, parlamento seçimlerinde kazanan partinin hükümetin oluşumu üzerinde belirleyici bir etkisi olacak, kabineyi dağıtmak isteyen hükümet ise bundan böyle cumhurbaşkanı’na değil, meclis’in önünde istifa etmesi gerekecek. Bütün bunlar, yürütme, devlet kurumları ve onların yöneticilerinin sorumluluğunu artırarak yasama denetimini güçlendirecek.
Daha önce, Nazarbayev’in kararı ile siyasi yetkileri yeniden paylaştırmak amacında çalışma grubu oluşturulmuş ve 12 kişiden oluşan çalışma grubu geçtiğimiz hafta işe başlamıştı. Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı Adilbek Jaksıbekov’un başkanlığındaki grubun, ulusal ve uluslararası deneyimi, Anayasa ve mevcut yasalardaki meselenin uygulama pratiğini inceleyeceği bekleniyor.
Bu Kategorinin Diğer içerikleri
