Türkmenistan, Afganistan sınırına asker yığınağı yapıyor

Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat, Kabil’den gelen Taliban radikal güçleri heyetini ağırladı.

Rusya Federasyonu’nda yasaklanan Taliban hareketinin İran’ın başkenti Tahran’daki müzakerelerinin ardından Türkmenistan’a geçti.

Türkmen tarafıyla yapılan görüşmede, Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPI) doğalgaz boru hattı, Afganistan-Türkmenistan demiryolu ve elektrik hatları gibi ortak sınır ve altyapı projelerine yönelik güvenlik garantileri ele alındı. 

Afgan Radikallerin güvencelerine rağmen, Türkmen makamları sınıra asker ve teçhizat yığıyor ve sınır bölgelerinde yaşayan vatandaşlardan bir savaş çıkarsa Türkmenistan için ayağa kalkmaları ve savaşmaları isteniyor.

Taliban Örgütün Katar ofisinin başkan yardımcısı Sher Mohmmad Abbas Stanikzai başkanlığındaki Taliban heyeti, 10 Temmuz’da Aşkabat’a geldi. Orta Asya ve Orta Doğu uzmanı Aleksander Knyazev, İran kaynaklarına atıfta bulunarak Nezavisimaya Gazeta’ye (NG) verdiği demeçte, ne Taliban ne de Türkmen tarafı, Kabil yönetiminde gereksiz tahrişe neden olmamak için görüşmelerin sonuçlarının reklamını yapmıyor ”dedi. 

Ona göre, görüşmeler sırasında Türkmen tarafı TAPI doğalgaz boru hattının inşasının güvenliği konusunu gündeme getirdi, ancak esas olarak sınırda güvenliğin garantilerinden ve olası mülteci akışlarının etkisiz hale getirilmesinden bahsetti.

Son zamanlarda, Türkmen tarafı, Taliban ile hükümet güçleri arasında şehir için savaşların yaşandığı Turgundi’den tarihi vatanlarına kaçan Afgan Türkmenlerini defalarca Afganistan’a geri gönderdi. 

Öte yandan çatışmalarda atılan hava n ve top mermileri, Afgan sınırına 2 km uzaklıkta bulunan Türkmen topraklarına düştü. 

9 Temmuz’da Turgundi, Taliban’ın kontrolüne girdi. 

Türkmenistan Chronicle, Türkmenistan Ulusal Güvenlik Bakanlığı (MNS) temsilcilerinin Turgundi’yi ele geçiren Taliban ile müzakere ettiğini bildirdi.

Aynı zamanda Türkmen makamları sınırı güçlendirmeye başladı. 

Artan gerilim sonrası sınır müfrezelerinde, son birkaç gündür bir savaş alarmı verildi. Sınıra 2 km uzaklıkta bulunan Serhetabat’a askeri birlik, zırhlı personel taşıyıcı, topçu, helikopter ve sağlık personelinin sevki başladı. 

Turkmen.news’in haberine göre Serhetabat’ta görev yapan polisler, ailelerini sınırdan uzaktaki akrabalarına gönderdi.

Askeri durumda değişen bir şey yok. Afganistan’ın kuzeyinde çatışmalar sürüyor. Ancak Taliban saldırısının ilk günlerinde olduğu kadar yoğun değiller ve Afganistan sınırlarının ötesine geçmiyorlar diyen Rus uzman Aleksandr Knyazev, 

”Sınır Taliban hareketinin kontrolüne alındı ​​ama bunun Türkmenistan topraklarıyla hiçbir ilgisi yok” dedi. 

Ayrıca, uzman, Türkmenistan liderliğinin, Özbekistan liderliği gibi, Taliban hareketiyle bir müzakere mekanizmasına sahip olduğunu kaydetti.

Tahran ve Moskova’daki görüşmelerde Taliban’ın kendisi, hareketin halihazırda Afganistan topraklarının yaklaşık %85’ini kontrol ettiğini ve tüm ülkeyi ele geçirmeyi planladığını söyledi. 

Aynı zamanda, Taliban liderleri hareketin Orta Asya ülkeleri için bir tehdit oluşturmadığına ikna oldular ve onlara iyi komşuluk taahhütlerine dair güvence verdiler.

Ancak, siyasi anlaşmalar her zaman kusursuz bir şekilde uygulanmadığı için Aşkabat’ın Taliban’a güvenmek için acelesi yok gibi görünüyor. 

Türkmenistan tüm bunlara ek olarak, sınırın güçlendirilmesi, savaş etkinliğini ve işlevsel uygulanabilirliğini göstermek için de bu durumu bir fırsat olarak görüyor.

Aynı zamanda, yetkililer halkın panik ve kaostan uzak durması için halk üzerindeki baskısını daha da artırıcı kararlar alıyor.

Yerel halkın, bağımsız ve özgür haberlere ulaşmasını engellemek için VPN hizmetlerini kullanmamaları konusunda uyarılar yapıyor. Radio Azatlyk (Radio Liberty’nin Türkmen servisi), Ulusal Güvenlik Bakanlığı’nın VPN hizmetlerini engellemek için çalıştığını bildirdi.

Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde medyaya, yer alan Türkmen ordu birliklerinin Afganistan sınırına nakledilmesine ilişkin haberler yalanlansa da Rus Nezavisimaya Gazeta’nın Türkmenistan’daki yerel kaynakları, askeri birliklerin yeniden konuşlandırılmasının gerçekleştirildiğini ve sınır bölgesindeki nüfusla propaganda çalışmalarının yürütüldüğünü teyit ediyor.