Ukrayna öfkeli: Poroşenko, 60 gün sıkıyönetim istedi
Rusya’nın Ukrayna donanmasına ait 3 gemiye el koyması Kiev yönetimini öfkelendirdi. Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, Parlamento’dan 60 gün sıkıyönetim ilan edilmesini oylamasını istedi. Oylama bugün yapılırken, BM Güvenlik Konseyi de bugün olağanüstü toplanacak.
Ukrayna’ya ait iki gambot (silahlı küçük tekne) ve bir römorkorun ele geçirilmesi nedeniyle iki ülke birbirini suçluyor.
Kiev yönetimi, Ukraynalı 6 mürettabatın yaralandığını, 23 mürettebatın da Rusya tarafından alıkonulduğunu açıkladı.
Kırım Körfezi’nde yaşananlar sonrası ise protestocular Pazar akşamı Ukrayna’nın başkent Kiev’deki Rusya Büyükelçiliği’nin önünde toplandı.
Rusya Büyükelçiliği önünde toplanan 150 kadar kişiden bazıları molotof kokteylleri attı.
Büyükelçiliğe ait en az bir araç ateşe verildi.
Eylemcilerden Oleksiy Ryabov, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada “Bugün Rusların yaptıklarını, ordumuza ateş açmalarını protesto için burada toplandık. Çok kızgınız. Bu ülkeyle diplomatik ilişkileri çok uzun süre önce kesmeliydik.” dedi.
Kriz nasıl gelişti?
Pazar sabahı, Ukrayna’ya ait Berdyansk ve Nikopol gambotlarıyla, Yana Kapa römorkoru Karadeniz’deki liman kenti Odessa’dan Azak Denizi’ndeki Mariupol’a gitmek üzere yola çıktı.
Ukrayna’ya göre, Ruslar römorkora çarparak gemileri durdurmaya çalıştı. Ukrayna gemileri daha sonra Kerch Boğazı’na doğru yollarına devam etti ancak tanker tarafından yolları kesildi.
Rusya bölgeye iki avcı uçağı ve iki helikopter yolladı.
Kremlin’e göre, Ukrayna gemileri yasadışı bir şekilde Rus karasularına girdi ve bölgede güvenlik nedeniyle deniz trafiği durdu.
Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), devriye teknelerinden birinin Ukrayna Donanması’na ait gemileri ele geçirmek için güç kullandığını kabul etti. FSB, olayda sadece üç denizcinin yaralandığını açıkladı.
Ukrayna yetkilileri ise gemilerin Mariupol’a gönderileceğini daha önceden Ruslara bildirdiklerini söylüyor.
Uluslararası tepkiler ne?
Avrupa Birliği (AB) Rusya’ya, “Kerch Boğazı’ndan geçiş özgürlüğünü sağlaması” çağrısında bulundu ve “tüm tarafların çok itidalli davranmasını” istedi.
NATO ise “Ukrayna’nın egemenliğini ve karasularını kullanma hakları da dahil toprak bütünlüğünü tamamen desteklediğini” belirtirken, Rusya’nın Azak Denizi’ndeki Ukrayna limanlarına sorunsuz erişimi sağlaması gerektiğini” bildirdi.
Olayın arka planı ne?
Sığ Azov Denizi, Kırım’ın doğusunda ve Rusya yanlısı ayrılıkçılar tarafından ele geçirilen Ukrayna topraklarının güneyinde.
Kuzey kıyılarındaki iki Ukrayna limanı Berdyansk ve Mariupol, buğday ve çelik ihracıyla, kömür ithali açısından önemli.
2003’te Rusya ve Ukrayna arasında yapılan anlaşma, iki ülkenin gemilerinin de özgürce bölgede seyredebilmesini öngörüyor.
Ancak Rusya geçtiğimiz günlerde Ukrayna limanlarına giren ve çıkan gemileri aramaya başladı.
AB ise ay başında bu konuda önlemler alınacağı uyarısı yapmıştı.(Haberrus)